Stadspark+ en Groene Vaart

De voormalige stadsvaart, nu de ABO-as (Augustijnenlaan, Belgiëlaan en Olympiadelaan), is een brede, versteende verkeersas met langsparkeren. De ambitie is om deze as om te vormen tot een kilometerslang groenblauw lint met brede groenstroken, bomen, waterinfiltratie en veilige verkeersstromen. Langsparkeren wordt gebundeld in strategische clusters, waaronder een nieuwe ondergrondse parking onder de (toekomstige) stadsfeestzaal. Hoewel de volledige heraanleg nog even op zich laat wachten, zal op korte termijn worden gestart met een tijdelijke inrichting. Hierbij worden honderden meters parkeerstrook verwijderd ten voordele van brede groenzones en een vrijliggend dubbelrichtingsfietspad. Het doel is niet enkel een substantiële ontharding, maar ook een ‘mind shift’ richting duurzame mobiliteit.

Het project ‘Stadspark +’ vormt een cruciale schakel tussen de Groene Vaart, het bestaande stadspark Van Hilst en de Grote Markt. Het bestaande park wordt uitgebreid tot een aaneengesloten groene ruimte van 1,25 hectare van de Zandstraat (winkelas) tot cultuurcentrum ’t Schaliken. In dit vergrote stadspark komt een nieuwe multifunctionele stadsfeestzaal, samen met een ondergrondse publieke parking. Dankzij de ondergrondse parking komt bovengronds ruimte vrij voor ontharding en op termijn de herinrichting van de Grote Markt als volwaardig plein. Dit maakt het ook mogelijk om langsparkeerstroken op de ABO-as versneld te verwijderen.

Concreet omvat het project twee grote projectonderdelen:

• Realisatie project Stadspark +
• Groene Vaart Fase 0

Aan het project ‘Stadspark + en Groene Vaart’ werd een projectsubsidie van 2.275.000 euro toegekend in het kader van de oproep stadsvernieuwing 2025.

De subsidie dient besteed te worden aan het publieke aandeel van de stad in de projecten Stadspark + en Groene Vaart Fase 0.

De jury was unaniem positief over de doordachte en tegelijk ambitieuze insteek van het voorliggende project. Ingebed in een helder en consistent verander-pad richting 2050, laat Herentals zien dat er voor de koploperambities van de gekende grote wereldsteden, ook haalbare en aan de schaal aangepaste kaders voor duurzame stedelijke transities mogelijk zijn. De verknoping in het dossier van deelprojecten volgens een goed onderbouwde logica, het inzetten op degelijk ontwerp en de inzet van diverse partnerschappen om ook niet aanwezige kwaliteit in de stadsontwikkeling binnen te brengen, strekken tot voorbeeld. Dit dossier kan een basis leggen voor een diepgaande transformatie van de stad Herentals. De integrale kijk en de moedige manier waarmee de stad complexe vraagstukken adresseert, maken dit project tot een schoolvoorbeeld van stadsvernieuwing.

• Het project is ambitieus op vlak van cocreatie en participatie: aanwenden van tijdelijke inrichting om proactief en van bij de start te werken aan een mentaliteitswijziging en veranderend gebruik.
• Beide projecten fungeren als hefboomprojecten, als eerste fase van een langlopend traject voor de transformatie van de hele as. Dit biedt kansen om met deze eerste fase de toon te zetten, zowel met betrekking tot het na te streven beeld, het veranderend gebruik, maar ook in de organisatie en de workflow. Dit project bevat alle ingrediënten en deelaspecten die ook in de verdere fases aan bod zullen komen.
• Er zal worden nagedacht over de beheersvorm die de nieuwe ondergrondse parking zal krijgen.

• Groene Vaart, als groene entree naar het stadscentrum. De voormalige stadsvaart, nu de ABO-as (Augustijnenlaan, Belgiëlaan en Olympiadelaan), is vandaag een brede, versteende verkeersas met langsparkeren. Deze moet evolueren naar een kilometerslang groenblauw lint met brede groenstroken, bomen, waterinfiltratie en veilige verkeersstromen voor alle weggebruikers.
• Tijdelijke herinrichting: de volledige heraanleg van de Groene Vaart laat nog even op zich wachten, maar op korte termijn wordt al gestart met een tijdelijke inrichting. Hierbij worden enkele honderden meters parkeerstrook verwijderd ten voordele van brede groenzones en een vrijliggend dubbelrichtingsfietspad. Dit dient niet alleen als substantiële ontharding, maar ook als ‘mind shift’ richting duurzame mobiliteit.
• Vergroening: het project ‘Stadspark +’ vormt een cruciale schakel tussen de Groene Vaart, het bestaande stadspark Van Hilst en de Grote Markt. Het bestaande park wordt uitgebreid tot een aaneengesloten groene ruimte van 1,25 hectare, inclusief een nieuwe stadsfeestzaal, gecombineerd met een ondergrondse publieke parking.
• Parkeerbeleid: door het parkeren ondergronds te brengen, komt bovengronds ruimte vrij voor ontharding en op termijn de herinrichting van de Grote Markt als volwaardig, levendig plein. Dit maakt het eveneens mogelijk om langsparkeerstroken op de ABO-as versneld te verwijderen.
• Multifunctionele stadsfeestzaal als motor voor beleving met een multifunctionele invulling, met een eventzaal (1000 personen), een polyvalente zaal (350 zitplaatsen) en ruimte voor open jeugdwerk en het Overkophuis. De zaal is flexibel inzetbaar en geschikt voor zowel kleinschalige buurtinitiatieven als grootschalige evenementen, beurzen of congressen.
• Duurzaamheid en circulariteit: de stadsfeestzaal wordt voorzien van een duurzaam energiesysteem, vermoedelijk via KWO (koudewarmteopslag), met potentieel voor aansluiting van andere gebouwen, waardoor een eerste warmtecluster ontstaat. Dit biedt de potentie op termijn door te groeien tot een breder net. De ondergrondse parking wordt uitgerust voor elektrisch laden en zonnepanelen, wat ook bijdraagt aan een haalbaar exploitatiemodel. De constructie van het gebouw zelf houdt rekening met toekomstig hergebruik en circulariteit, met open, kolomvrije ruimtes en duurzame materialen. Akoestiek en ecologische bouwprincipes worden in evenwicht gebracht.
• Een inclusief, speels en biodivers stadspark. Het nieuwe stadspark wordt laagdrempelig, toegankelijk en aantrekkelijk ingericht, met aandacht voor inclusie en biodiversiteit en waterinfiltratiezones, natuurlijke speelplekken en nieuwe hoogstammige bomen ter versterking van het ‘koeltenetwerk’ in de stad.

• Stad Herentals
• Team Vlaams Bouwmeester, voor begeleiding bij het ontwerp van Stadspark+ en Groene Vaart
• Kamp C, voor de bewaking van de circulaire en duurzame ambities van het project
• In het kader van het Lokaal Pact 8 werkt de stad samen met Aquafin om de plannen klimaatbestendig en integraal te toetsen, op basis van de klimaattool van VMM

• Beleidsplan Ruimte Herentals(PDF bestand opent in nieuw venster)

• Herentals kondigt metamorfose aan voor centrum: “Stadspark wordt verdubbeld en er komt een nieuwe stadsfeestzaal” | VRT NWS: nieuws(opent in nieuw venster)