Westerbuurt

De Westerbuurt is een wijk in de stad Sint-Niklaas waar grote uitdagingen van stadsontwikkeling samenkomen: beperkte fysieke ruimte, armoede, gebrek aan groene publieke ruimte… Deze wijk is vooral een aankomstwijk in de stad, een plek waar nieuwe inwoners onderdak vinden in huurwoningen of goedkoop een woning kunnen kopen die dan stelselmatig (of soms niet) opgeknapt wordt. Veel gezinnen vertrekken na een korte periode naar een meer permanente situatie waardoor de wijk kampt met een onstabiel bewonersprofiel.

Voor de Westerbuurt loopt momenteel een wijkverbeteringscontract (Kroonmolen aan zet) met de Vlaamse overheid, om te werken rond sociale cohesie. Het opzet van de conceptsubsidie is om aan dit sociaal traject een voorstel van ruimtelijke ingrepen te koppelen die in hoofdzaak gericht zijn op het verbeteren van de leefbaarheid van de wijk. Er lopen daarnaast ook verschillende andere initiatieven in en flankerend aan de wijk (bijvoorbeeld de herontwikkeling van de Rolliersite, het Rio-project Aerschotstraat, de conceptsubsidie SVK, de centrum- en buurtparking SVK…). De stad ziet kansen om op wijkniveau een aantal projecten aan elkaar te koppelen. De conceptstudie is dan ook gericht op het creëren van ruimtelijke samenhang tussen de verschillende initiatieven en een antwoord bieden op de noden die vanuit die initiatieven naar voor komen.

De conceptstudie heeft als onderzoeksvraag: hoe creëren we groene (publieke) ruimte en kwalitatieve betaalbare woningen in een dense stadswijk met een hoge hittekwetsbaarheid? Naast deze primaire noden moet het onderzoek ook een antwoord bieden op hoe men kwalitatieve ontmoetingsruimte kan aanbieden in een wijk die daar een sterk tekort aan heeft en hoe men de wijk kan connecteren met het omliggende weefsel, zowel richting het stadsdeel SVK als richting het stadscentrum, door het voorzien van een aantal doorsteken. De conceptstudie moet de verschillende investeringslogica’s (infrastructuur, private markt, publieke ruimte, sociale initiatieven) aan elkaar koppelen binnen een robuuste ruimtelijke structuur. Er wordt een antwoord verwacht op welke ruimtelijke ingrepen nodig zijn en hoe deze vorm gegeven kunnen worden. Ook wordt er een visie op wonen voor de hele wijk onderzocht.

De jury is er voldoende van overtuigd dat een conceptsubsidie zal bijdragen tot het ontwikkelen van een scherpere probleemanalyse en transitieaanpak voor een buurt die vandaag voor precaire en urgente uitdagingen staat. De jury volgt de argumentatie dat (om redenen zoals hierboven vermeld) zich vandaag een momentum aandient dat kansen biedt om een aantal langlopende kwesties in de wijk te deblokkeren.

Aan het project ‘Westerbuurt’ werd een subsidie van 75.000 euro uitgereikt. Naast de conceptstudie zet de stad eigen personeel en werkingsmiddelen in. Het verloop van de conceptstudie start met het samenstellen van het lokaal begeleidingsteam/de kerngroep en het aanstellen van het multidisciplinair team. Na de aanstelling kan de eigenlijke studieopdracht starten.

Het multidisciplinair team staat samen met de lokale kerngroep in voor de uitwerking van de opdracht.

Fasering en projectverloop:

• Q1-Q2 2022: Representatief onderzoek naar leefbaarheid in de Kroonmolenwijk, reeds afgewerkt.
• Q3 2022-Q1 2023: Kwalitatief onderzoek naar leefbaarheid in de Kroonmolenwijk.
• Q2 2023: Analyse kwalitatief onderzoek en verbinden rond wat speelt in de wijk.
• Q2-Q4 2023: Eerste realisaties van quick wins in de openbare ruimte door het wijknetwerk. Via deze realisaties wordt input rond wat werkt en wat niet werkt verzameld. Procedure conceptsubsidie en oprichting lokaal begeleidingsteam en kerngroep.
• Q1-Q2 2024: Aanstellen multidisciplinair team.
• Q3 2024: Start conceptstudie.
• Q1 2025 : Tussentijdse resultaten conceptstudie (input voor begroting die start begin 2025).
• Q3 2025: Opleveren conceptstudie.
• Q1 2026: Opstart studiewerk richting uitvoerbare deelprojecten.

DUUST (= STEK Urbanism + PLANRR), DENC-Studio & KOLLEKTIV Landscape)