Aan de slag met het gezondheidsbeleid
Hoe doe je aan gezondheidspromotie en -bevordering als HR-verantwoordelijke of leidinggevende binnen de Vlaamse overheid? Hoe verhoudt een gezondheidsbeleid zich tot een welzijnsbeleid en welke acties en initiatieven kun je opzetten?
Voor wie?
- Je werkt als HR-verantwoordelijke of leidinggevende bij de Vlaamse overheid.
- Je wil preventief inzetten op het welzijn en de gezondheid van medewerkers.
Een gezondheidsbeleid
Je gezondheidsbeleid vormt een onderdeel van je overkoepelend welzijnsbeleid. Je neemt het op in het Globaal Preventieplan en het Jaaractieplan van je entiteit. Het heeft als doel om bij te dragen aan een optimale gezondheid van je medewerkers, zodat die zich goed voelen op het werk, hun productiviteit stijgt en het risico op uitval verkleind wordt. Hierop inzetten draagt zo ook bij aan de haalbaarheid van het thema ‘langer werken’. Dat de medewerkers van je entiteit gezond blijven is dus niet alleen gunstig voor hen zelf, maar ook voor de organisatie.
Dat is ook het geval op groepsniveau: het groepsgevoel in teams is immers sterker wanneer er aandacht is voor gezondheid. Bovendien is het imago van de organisatie (bijvoorbeeld bij potentiële nieuwe medewerkers) positiever wanneer er aandacht is voor gezondheid.
Goed om te weten: in de Codex Welzijn op het Werk komt het domein ‘gezondheid’ ook aanbod. Dat wordt dan wel vooral benaderd vanuit de rol van de arbeidsarts.
De Vlaamse overheid wil graag het goede voorbeeld geven en moedigt entiteiten dan ook aan om een preventief gezondheidsbeleid op te maken. Daarbij besteden entiteiten aandacht aan het mentale, sociale, emotionele en fysieke welzijn van de medewerkers.
Let wel: het is niet de opdracht van de werkgever om medisch advies te geven.
Succes in 7 stappen
Het Vlaams Instituut Gezond Leven heeft een 7-stappenplan(opent in nieuw venster) opgemaakt om een gezondheidsbeleid op het werk te doen slagen.
- Stap 1
Creëer draagvlak
Stel een werkgroep samen en ga in gesprek met de toplaag van je organisatie. Zo krijg je een breed draagvlak om op een gezondheidsbeleid in te zetten.
- Stap 2
Breng de beginsituatie in kaart
Wat is de ‘as is’-situatie, wat wordt er al gedaan rond gezondheid? Welke gegevens zijn interessant om te bekijken en zijn er al hulpmiddelen?
- Stap 3
Bepaal de prioriteiten en doelstellingen
Bepaal de noden en behoeftes op het vlak van gezondheid en geef er een prioritering aan.
- Stap 4
Werk de acties uit
Op basis van de prioritering ga je aan de slag met de gekozen acties en bereid je die voor.
- Stap 5
Voer de acties uit
- Stap 6
Evalueer en stuur bij
Ga de resultaten van de acties na en evalueer de aanloop er naartoe en de samenwerking. Wat kan je hieruit leren om mee te nemen in het gezondheidsbeleid en naar acties in de toekomst?
- Stap 7
Veranker het thema gezondheid in je organisatie
Verschillende niveaus en meerdere strategieën
Inzetten op de gezondheid van je medewerkers heeft het meeste kans op slagen als je inzet op verschillende niveaus en meerdere strategieën gebruikt. Daarvoor kan je de gezondheidsmatrix van het Vlaams Instituut Gezond Leven(opent in nieuw venster) gebruiken.
Die onderscheidt 4 strategieën om gezondheidsacties uit te werken:
- Educatie: het bijbrengen van kennis en kunde over gezondheid.
- Omgevingsinterventies: de fysieke en sociale omgeving binnen je organisatie en hoe die stimulerend en ondersteunend kunnen zijn voor gezond gedrag.
- Beleid, afspraken en regelgeving: de afspraken die je maakt rond gezondheidsaspecten, het promoten van je opgemaakte beleid en het voorzien van de nodige randvoorwaarden om daarop in te zetten.
- Zorg en begeleiding: je zet in op het voorzien op de juiste actoren wanneer er nood is aan begeleiding, en op eventuele vroegdetectie van gezondheidsproblemen.
Het is essentieel om in je gezondheidsbeleid rekening te houden met de 4 strategieën en te proberen om ze allemaal aan bod te laten komen.
Verder heeft je gezondheidsbeleid het meeste kan op slagen wanneer je op 4 niveaus werkt:
- Werknemers (ook vanuit het proportionele universalisme: je richt je tot de volledige groep, maar het aanbod kan wel verschillen per groep op basis van eventuele verschillen)
- Team of afdeling
- Organisatie
- Omgeving buiten je organisatie