Gedaan met laden. U bevindt zich op: Centrale Werkplaatsen Stadsvernieuwingsprojecten

Centrale Werkplaatsen

Projectsubsidie • Leuven
In uitvoering

Een grote gedaanteverwisseling voor een voormalige industriële site.

Type subsidie

Projectsubsidie

Thema

Ruimte

Locatie

Leuven

Jaar

2004

Korte beschrijving

© stad Leuven

De voormalige industriële en vervuilde site Centrale Werkplaatsen (brownfield) onderging de voorbije twintig jaar tijd een grote gedaanteverwisseling. Van een groot, ommuurd en ondoordringbaar terrein in het centrum van de Leuvense deelgemeente Kessel-Lo evolueerde het tot een levendige stationswijk. Op deze manier ontstond een bloeiende, hedendaagse woonwijk met 325 woongelegenheden met tal van andere functies zoals een gemeenschapscentrum, handelzaken, een tekenacademie een stedelijk conservatorium en een jeugdcentrum. Een aantal als monument beschermde hallen op de site worden gerestaureerd en krijgen een nieuwe (gemeenschaps)functie.

Projectonderdelen

© stad Leuven

Concreet omvat het project volgende onderdelen:

  • Binnen het project is 10.000 m² groenruimte gerealiseerd met een treinpark en een tijdelijk buurtpark. Er is nog groene-blauwe strook gepland van 1.500 m² aan het Blauwputplein. Hierbij is aandacht voor integratie van groen, blauw, kunst, zitgelegenheid, erfgoed en tijdelijke gebruik.
  • Op vlak van wonen zijn er diverse types woningen gerealiseerd (traditionele eengezinswoning, gestapelde woning, flat) en is er ook rekening gehouden met diverse doelgroepen (74 sociale koopwoningen, 30 sociale huurwoningen, doelgroepwoningen voor senioren/personen met een beperking, koopwoningen voor de ‘middeninkomens’ en ‘vrije-markt-woningen’). De ambitie van de toekomstige ontwikkeling van ‘t Wisselspoor is om een alternatief woonconcept te ontwikkelen voor gezinnen met kinderen in Leuven via een vooruitstrevend duurzaamheidsconcept. Dit initiatief wordt ondersteund door de Vlaamse Bouwmeester.
  • Binnen de centrale werkplaatsen zijn verschillende commerciële ruimten verwezenlijkt. In het multifunctioneel complex Werkhuizen is er ook 515m² casco handelsruimte gerealiseerd. Op de gelijkvloerse verdieping van ’t Wisselspoor komt er nog ongeveer 400m² ruimte voor handel of horeca.
  • Binnen de hallen 4/5 is geëxperimenteerd met tijdelijke invullingen door vzw Hal 5. De hallen nemen hun rol op als bruisende broedplaats voor duurzame stedelijkheid. Enkele vaste dragers zorgen voor een constante dynamiek en passage op verschillende momenten en uren doorheen de week. Daarnaast is er een divers aanbod aan evenementen opgezet door externe partners. In 2022 zal het traject opgestart worden voor de opmaak van het definitief restauratiedossier voor hal 4&5.
  • Door de herinrichting van de oude spoorbedding tot een fietsers- en voetgangersas sluiten de bestaande wijken en de nieuwe wijk naadloos aan op de recent verbrede onderdoorgang van het station van Leuven en het vernieuwde stationsplein. Er is tevens sterke aandacht voor autodelen en het STOP-principe.

Inbreng Vlaams Stedenbeleid

Aan het project ‘Centrale werkplaatsen’ werd een subsidie van 4.500.000 euro toegekend voor volgende onderdelen.

  • Voorbereidende werken: bodemsanering en bouwrijp maken van het terrein door de NMBS en de Stad;
  • Heraanleg en verbreding van een toegangsweg (Smidsestraat) door de Stad;
  • Bouwen van 70 sociale koopwoningen, de bijbehorende autobergplaatsen en de aanleg van de bijbehorende infrastructuur door de Sociale Bouw- en Kredietmaatschappij voor het arrondissement Leuven (woningen en autobergplaatsen) en het Ministerie van de Vlaamse gemeenschap, afdeling gesubsidieerde infrastructuur (wegen, riolering, openbaar groen);
  • Bouwen van een appartementsgebouw aan de Smidsestraat door een privéondernemer (appartementsgebouw) en de Stad Leuven (wegenis en riolering);
  • Aanleg van een centrale openbare groenzone met bijbehorende wegenis door het Ministerie van de Vlaamse gemeenschap, afdeling gesubsidieerde infrastructuur en de Stad Leuven;
  • Bouwen van 140 à 160 woningen en maximum 3.400 m² niet-woonfuncties. De bijbehorende autobergplaatsen en aanleg van de bijbehorende infrastructuur door een privéondernemer (woningen en autobergplaatsen) en de Stad Leuven (wegen, riolering, openbaar groen);
  • Renovatie van de als monument beschermde hallen 4 en 5 en herbestemming tot gemeenschapsinfrastructuur (bibliotheekfiliaal, gemeenschapscentrum, wijkgezondheidscentrum, horecazaak, overdekte openbare ruimte), aanleg van het bijbehorende openbaar domein (o.a. een plein met halfondergrondse parking) door de Stad Leuven;
  • Bouw van een appartementsgebouw met handelsfuncties op het gelijkvloers ter vervanging van het huidig administratiegebouw door een privéondernemer (‘Dijledal-gebouw’);
  • Bouw van een appartementsgebouw met bijbehorende ondergrondse parking (Werkhuizenstraat) door een privéondernemer;
  • Renovatie van de als monument beschermde hal 9 en herinrichting als jeugdcentrum van de stad Leuven, aanleg van het bijbehorende openbaar domein door de Stad;
  • Aanleg van de verbindingsweg tussen de Centrale Werkplaatsen en de Martelarenlaan (toegang tot het station) als groenzone met voet- en fietspad en renovatie van de beschermde weegbrug met bijbehorend gebouw door de Stad.

Argumentatie jury

De jury zag de Centrale werkplaatsen als een strategisch project dat een essentiële component – het stedelijk wonen – toevoegt aan de succesvolle herontwikkeling van de Leuvense stationsomgeving en daardoor van deze laatste een echt multifunctionele stadsvernieuwing maakt. Het project heeft een structurele impact en oefent een hefboomfunctie uit op de voorstedelijke stadsdelen aan de achterzijde van het station. Op een postindustriële site van de spoorwegen worden woonprojecten gepland die een verscheiden woontypologie aanbieden aan diverse doelgroepen. Een park en een stedelijk plein moeten zorgen voor intensief gebruikte openbare ruimtes. In enkele te restaureren monumentale hallen komen gemeenschapsfuncties. Het project steunt op een uitstekende plannings- en ontwerpbasis. De stad oefent een krachtige regiefunctie uit.

Innovatieve realisaties

  • Geslaagde brownfieldontwikkeling
  • Realisatie van een nieuw centrum in een stationsomgeving
  • Meer gebundelde woonverdichting met oog voor diverse types woningen en bewoners
  • Knappe en geslaagde tijdelijke invulling
  • Realisatie van heel wat gemeenschapsfuncties
  • Tastbare groen(-blauwe) ontwikkeling
  • Zelfs na 20 jaar blijft dit project zich positief doorontwikkelen

Partners

Publieke partners:

  • Stad Leuven
  • Autonoom Gemeentebedrijf Stadsontwikkeling Leuven (AGSL)
  • NMBS-Holding
  • Vlaamse Overheid (Vlaams Bouwmeester, OVAM, Vlaams stedenbeleid, VMSW, Onroerend Erfgoed)

Private partners:

  • NV Matexi
  • privépartner voor site Appartementen-west en hal 4/5 nog nader te bepalen)
  • CVBA Dijledal
  • BOFAS – Bodemsaneringsfonds voor tankstations, Sociaal Wonen arr Leuven (SwaL)
  • vzw Cohousing Projects

Masterplan:

  • Projectteam stadsontwerp – Ontwikkelingsplan Spoorweggebied Leuven (1992)
  • Projectteam stadsontwerp – reconversieprojecten voor de beschermde hallen (ontwerpend onderzoek, 1996)
  • ontwerpoefeningen ASRO-KUL beschermde hallen (1997-1999)
  • Projectteam Stadsontwerp & WIT Architectenvennootschap – ‘Actualisering en verfijning van stedenbouwkundige plannen’ (2003)

Architectuur en ontwerp

  • WIT Architectenvennootschap – Bogdan & Van Broeck Architects (Matexi): private woningbouw
  • Jan Maenhout: Werkhuizen (sociale huur, gemengd project) en restauratie & herbestemming hallen 4/5
  • Nero: sociale woningen
  • Karel Vandenhende: Jeugdcentrum HAL 9
  • THV Vectris-Groep Infrabo: openbaar domein (masterplan & uitvoering)

Locatie

Deel deze pagina

Heb je een vraag of opmerking?

Laat het ons weten