De huiskavel bestaat uit de kadastrale percelen of delen van kadastrale percelen die een aaneengesloten geheel vormen met de vergunde woning of stallen. Het geheel is duidelijk afgebakend door een herkenbaar specifiek gebruik of door een duidelijk herkenbaar element in het landschap (waterlopen, sloten, w​egen,...). De huiskavel heeft geen specifieke oppervlaktecriteria.

De huiskavel is vrijgesteld van het bemestingsverbod. Daardoor zijn de algemene bemestingsnormen van toepassing, op voorwaarde uiteraard dat het perceel niet ligt in andere kwetsbare gebieden met verstrengde bemestingsnormen zoals fosfaatverzadigd gebied en grondwaterwingebieden zone I.

De toekenning van de huiskavel gebeurt door de Mestbank. Al afgebakende huiskavels wijzigen niet. Gezien de verruiming van het bemestingsverbod in het kader van het Stikstofdecreet naar andere groene bestemmingen, zijn er in die gebieden in 2024 nieuwe huiskavels ingetekend door de Mestbank. De betrokkenen werden hiervan op de hoogte gebracht en kregen de kans om een correctie aan te vragen.

Voor huiskavels wordt geen compensatievergoeding voorzien. Huiskavels zijn vrijgesteld van de nulbemestingsnorm en bijgevolg niet getroffen door het Stikstofdecreet. De compensatievergoeding is voorzien voor die percelen die uiterlijk in 2028 een verstrenging van de bemestingsnorm naar nulbemesting (2GVE/ha) ondergaan ten gevolge van het Stikstofdecreet.

Het is nagenoeg niet mogelijk om productieteelten te telen op percelen waar alleen begrazing door 2GVE/ha is toegestaan. Het decreet legt geen teeltbeperking op, maar productieteelten telen zonder het opbrengen van meststoffen is eigenlijk niet mogelijk. Dat productieteelten zoals akkerbouw- en groenteteelten niet begraasd kunnen worden, impliceert bijkomend dat er geen productieteelten kunnen geteeld worden op die percelen.

Biostimulanten mogen niet gebruikt worden; het opbrengen van kali is wel toegelaten in hoeverre dat nodig is in natuur- of bosgebieden aangezien alleen begrazing à rato van 2 grootvee-eenheden per hectare op jaarbasis door rechtstreekse uitscheiding toegestaan is.

De Vlaamse overheid heeft een flankerend beleid uitgewerkt en voorziet in het kader daarvan in compensatievergoedingen. Het flankerende beleid bestaat uit drie onderdelen:

1.Er zijn trapsgewijze vergoedingen voor landbouwers met percelen die door het Stikstofdecreet de nulbemesting (2GVE/ha) opgelegd krijgen. Hoe vroeger de landbouwer ervoor kiest om de nulbemesting toe te passen, hoe hoger de vergoeding is. De compensatie bedraagt:

• 15.000 euro per hectare voor percelen waarop het bemestingsverbod ingaat op 1/01/2024;
• 14.375 euro per hectare voor percelen waarop het bemestingsverbod ingaat op 1/01/2025;
• 13.750 euro per hectare voor percelen waarop het bemestingsverbod ingaat op 1/01/2026;
• 13.125 euro per hectare voor percelen waarop het bemestingsverbod ingaat op 1/01/2027;
• 12.500 euro per hectare voor percelen waarop het bemestingsverbod ingaat op 1/01/2028;

2.Er is een specifiek flankerend beleid voor bedrijven waarbij meer dan 20 procent van het areaal getroffen wordt door de verplichte nulbemesting en waarbij de leefbaarheid van het bedrijf in het gedrang komt.

3.Er worden bijkomende vergoedingen voor terreininvesteringen voorzien.

Als eigenaa​​r of gebruiker van percelen die een bestemmingswijziging van landbouw naar ‘natuur en reservaat’, ‘bos’ of ‘overig groen’ ondergaan door ruimtelijke uitvoeringsplannen, kunt u als eigenaar aanspraak maken op de kapitaalschadecompensatie en als gebruiker op de gebruikerscompensatie. Dat is een compensatie voor de financiële schade door de bestemmingswijziging. Bekijk de aanvraagformulieren en meer informatie over de gebruikers- en de kapitaalschadecompensatie.(opent in nieuw venster)

Percelen in een groene bestemming binnen de Speciale Beschermingszones van het Habitatrichtlijngebied (SBZ-H) zijn gevat door het Stikstofdecreet. Die percelen krijgen de nulbemestingsnorm uiterlijk op 1 januari 2028 en staan met ‘OVG’, ‘NAT’ of ‘BOS’ aangeduid op het prognoserapport 2025 onder de kolom ‘Groen SBZ-H’.

Aan de hand van de kolommen ‘bemestingsregime’ en ‘2GVE’ op het prognoserapport, vindt u terug of uw perceel in natuur ligt en of de nulbemesting al van toepassing is op uw perceel, zoals dat al het geval was nog vóór de invoering van het Stikstofdecreet. Let wel, percelen waarvoor een aanvraag tot nulbemesting is ingediend met start 1 januari 2024 of 2025, zijn nog niet verwerkt. Voor die percelen is de al dan niet geldende nulbemesting nog niet te zien in de kolom ‘2GVE’ van het prognoserapport.
Uw prognoserapport vindt u terug op het Mestbankloket(opent in nieuw venster), onder de rubrieken Gronden > Bemestingsprognose.​

Neen, die vergoeding is er alleen voor de percelen die getroffen zijn door het Stikstofdecreet en bijgevolg uiterlijk in 2028 op nulbemesting komen. Zij ontvangen éénmalig, bij de ingang van het bemestingsverbod, een compensatievergoeding.

Percelen die al aan de nulbemestingnorm moesten voldoen vóór 2024 kwamen al bij de afbakening van een Gewestelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan (en dus bij de bestemmingswijziging van landbouw naar natuur) in aanmerking om gebruik te maken van de gebruikerscompensatie en de kapitaalschadecompensatie.

De kaarten met de bestaande groene bestemmingen, de nieuwe groene bestemmingen en het SBZ-H gebied, vindt u terug in de presentatie van het webinar over nulbemesting en opbrengingstechnieken(PDF bestand opent in nieuw venster).

Of een perceel ligt in groene bestemming binnen de Speciale Beschermingszones van het Habitatrichtlijngebied (SBZ-H), vindt u terug onder de kolom ‘Groen SBZ-H’ op uw bemestingsprognose of het bemestingsnormenrapport.

De ligging van uw perceel in SBZ-H gebied alsook de ligging van uw perceel binnen een groene bestemming volgens het Gewestplan of een ruimtelijk uitvoeringsplan, kunt u daarenboven bekijken op Geopunt(opent in nieuw venster).

Die codes geven het bemestingsregime aan dat geldt op het perceel. Op de bemestingsprognose en op het rapport met de bemestingsnormen kunnen die codes voorkomen in de kolom ‘Bemestingsregime’.

Ligt het perceel in kwetsbaar gebied natuur (‘bosgebied’, ‘natuurgebied’, ‘natuurontwikkelingsgebied’ of ‘natuurreservaat’ volgens het gewestplan, of ‘natuur en reservaat’ of ‘bos’ volgens de gewestelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen)? Dan wordt dat aangeduid met de code Natuur en een van de volgende codes:

• Nat: natuurgebied, natuurontwikkelingsgebied of natuurreservaat volgens het gewestplan
• Bos: bosgebied volgens het gewestplan
• Grup: natuur en reservaat of bos volgens de gewestelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen.

Binnen elk van die gebieden wordt altijd aangeduid tot welke groep natuur het perceel behoort met de volgende codes:

• Ext: halfnatuurlijke graslanden
• Pot: potentieel belangrijke graslanden
• Int: intensieve graslanden of akkers

De bemestingsregimes bepalen hoeveel mest maximaal mag worden opgebracht en of er een BKM (Beheerovereenkomst 100 kg N uit kunstmest) kan worden afgesloten. Meer informatie hierover vindt u terug in de pdftoelichting bij het overzicht van uw bedrijfsafzetruimte 2023(PDF bestand opent in nieuw venster).

Nationale parken vallen niet als dusdanig onder de nulbemestingsregeling. Als zo’n nationaal park deels of volledig ingekleurd is als een groene ruimtelijke bestemming (natuur en reservaat, bos, overig groen volgens gewestplannen of ruimtelijke uitvoeringsplannen) is de nulbemestingsregeling wel deels of volledig van toepassing binnen een nationaal park.

Het Stikstofdecreet voorziet een compensatievergoeding en een overgangsperiode voor percelen in groene bestemmingen in de Speciale Beschermingszones Habitatrichtlijngebied (SBZ-H-gebied). Als een nieuwe afbakening van een ruimtelijk uitvoeringsplan ervoor zorgt dat uw perceel in een groene bestemming in SBZ-H komt te liggen, zal het tot 2028 mogelijk zijn om gebruik te maken van die compensatievergoeding.

​Voor de compensatieregeling is een besluit van Vlaamse Regering in opmaak, waarin de randvoorwaarden en andere modaliteiten (onder andere aanvraagprocedure, ...) vastgelegd worden.

Voor ruimtelijke uitvoeringsplannen die na 1 januari 2028 worden goedgekeurd, kan er kapitaalschade en gebruikerscompensatie aangevraagd worden.

De situatie op dit moment is niet definitief voor de aanduiding van de nulbemestingsgebieden. Telkens een ruimtelijk uitvoeringsplan met groene bestemmingen wordt goedgekeurd, kan nulbemesting mogelijk van toepassing worden.

Buiten de Speciale Beschermingszones Habitatrichtlijngebied (SBZ-H-gebied) gaat het alleen over Gewestelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen met bestemmingen ‘bos’ of ‘natuur’. Ontheffingen alsook huiskavels kunnen toegekend worden aan de percelen in die gebieden, waardoor ze (tijdelijk) vrijgesteld worden van de verstrenging.

Binnen SBZ-H gebied gaat het tot 2028 zowel over Gewestelijke, Provinciale als Gemeentelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen met bestemmingen ‘bos’, ‘natuur’ of ‘overig groen’.

• Bij bestemmingen ‘bos’ en ‘natuur’ binnen Gewestelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen kunnen ontheffingen en huiskavels van toepassing zijn op percelen, waardoor ze vrijgesteld worden van de verstrenging. Uiterlijk op 1/1/2028 gaan de ontheffingen binnen die gebieden verloren door het Stikstofdecreet. Huiskavels blijven vrijgesteld.
• Bij bestemmingen ‘bos’, ‘natuur’ en ‘overig groen’ binnen Gemeentelijke en Provinciale ruimtelijke uitvoeringsplannen, alsook afbakening ‘overig groen’ binnen Gewestelijke uitvoeringsplannen gaat de nulbemesting in op uiterlijk 1/1/2028. Huiskavels kunnen toegekend worden aan percelen in die gebieden, waardoor ze vrijgesteld worden van de verstrenging.

Vanaf 2028 resulteren bestemmingswijzigingen binnen SBZ-H gebieden naar de bestemmingen ‘bos’, ‘natuur’ en ‘overig groen’ onmiddellijk in nulbemesting, behalve bij de huiskavels.

De compensatievergoeding in het kader van het Stikstofdecreet is voor de gebruiker van het perceel. Het is namelijk de gebruiker die zijn normale activiteiten niet meer kan verderzetten op de getroffen percelen. Die gebruiker kan de pachter of de eigenaar zijn, afhankelijk van wie het perceel gebruikt. ​​