Internationale migratie

Het Vlaamse Gewest kende in de loop van 2024 bijna 94.400 immigraties vanuit het buitenland en bijna 61.400 emigraties naar het buitenland. Daaruit volgt een positief internationaal migratiesaldo (open definitie) van afgerond 33.000 eenheden. Zowel het aantal immigraties als het migratiesaldo lagen in 2024 lager dan in 2022 en 2023. Dat is in grote mate toe te schrijven aan de oorlog in Oekraïne die in 2022 en 2023 zorgde voor een vluchtelingenstroom naar België en de rest van Europa.

Al vele jaren vertoont de internationale migratie van en naar het Vlaamse Gewest een positief saldo. In de jaren 1990 was dat nog vrij beperkt (met saldi rond +5.000). Vanaf 2001 is het saldo fors gestegen. In 2010 was er een aanpassing van de telmethode, wat voor dat jaar resulteerde in een hoog positief saldo voor de internationale migratie (+34.400). In recente jaren was er een toename van zowel de internationale immigratie als emigratie, met een dal in 2020 tijdens de Covid-19-pandemie en een sterke piek in 2022 door de oorlog in Oekraïne.

De totale internationale immigratie (of inwijking) kan opgedeeld worden in 3 groepen:

• Immigraties vanuit het buitenland (buiten België) in strikte zin
• Herinschrijvingen (open definitie) in het bevolkingsregister na een eerdere ambtshalve schrapping (open definitie)
• Overschrijvingen vanuit een wachtregister (open definitie) naar een regulier bevolkingsregister.

De internationale immigraties in strikte zin maakten in 2024 het grootste deel uit van de totale internationale immigratie naar het Vlaamse Gewest (80%). Daarna volgden de overschrijvingen vanuit het wachtregister (11%) en de herinschrijvingen (9%).

Ook de totale internationale emigratie (of uitwijking) omvat 3 componenten:

• Emigraties naar het buitenland (buiten België) in strikte zin
• Ambtshalve schrappingen uit het bevolkingsregister
• Overschrijvingen van een regulier bevolkingsregister naar een wachtregister.

De emigraties in strikte zin waren in 2024 goed voor 53% van het totaal aantal internationale emigratiebewegingen en de ambtshalve schrappingen voor 47%. Het aandeel van de overschrijvingen naar een wachtregister was zeer beperkt (0,3%).

Bij de internationale immigraties kan er een onderscheid gemaakt worden tussen migraties van personen met een Belgische nationaliteit, een EU27-nationaliteit (zonder Belgische nationaliteit) en een niet-EU-nationaliteit. Bijna de helft van de internationale immigraties in 2024 gebeurde door personen met een niet-EU nationaliteit (48%). 42% van de immigraties gebeurde door personen met een EU-nationaliteit en 10% door personen met een Belgische nationaliteit.

Het internationaal migratiesaldo was in 2024 voor personen met een Belgische nationaliteit negatief (afgerond -6.500). Voor de 2 andere nationaliteitsgroepen was het saldo positief: afgerond +9.700 voor personen met een EU27-nationaliteit en iets meer dan +29.800 voor personen met een niet-EU-nationaliteit.

In 2024 vormden personen met een Roemeense nationaliteit de grootste groep bij de totale internationale immigraties naar het Vlaamse Gewest, gevolgd door personen met een Belgische, Nederlandse en Oekraïense nationaliteit. Met uitzondering van de immigraties van personen met Oekraïense nationaliteit immigreerden er bij de overige top-10 nationaliteitengroepen meer mannen dan vrouwen naar het Vlaamse Gewest.

In 2024 emigreerden personen met een Belgische nationaliteit het vaakst, gevolgd door personen met een Roemeense en Nederlandse nationaliteit. Bij de verschillende nationaliteiten emigreerden er meer mannen dan vrouwen. Enkel bij de personen met de Oekraïense nationaliteit emigreerden er meer vrouwen dan mannen.

In vrijwel alle gemeenten van het Vlaamse Gewest was het saldo voor de internationale migratie in de periode 2022-2024 positief. Enkel voor Bertem, Hoeilaart en Zemst was het saldo negatief. Voor Herstappe en Sint-Genesius-Rode en Kraainem was het saldo gelijk aan 0.

Aan de grens met Nederland in de provincies Antwerpen en Limburg waren er meerdere gemeenten met hoge positieve saldi. Dat is ook het geval in delen van Zuid-West-Vlaanderen. Leuven en Bekkevoort hadden de hoogste saldi (>20 per 1.000 inwoners).

Het internationaal migratiesaldo is sinds 1990 positief voor de 3 gewesten. Terwijl het migratiesaldo gestaag gestegen is in het Vlaamse en Waalse Gewest, lag het internationaal migratiesaldo beduidend hoger in het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest en volgde het daar een sterk variabel patroon.

In 2023 was het aantal internationale immigraties per 1.000 inwoners in het Vlaamse Gewest (10,1) lager dan het gemiddelde voor de Europese Unie (EU27) (13,2). Het Belgische cijfer (14,4) lag hoger door de hoge score voor het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest (56,1), bij uitstek een knooppunt van de internationale migratie.

De cijfers van de EU-landen en de Belgische gewesten hebben betrekking op de gewoonlijk verblijvende bevolking (open definitie) in elk land. Er zijn nog geen gegevens beschikbaar voor het observatiejaar 2024.