Energiearmoede

Eind 2021 leverden de netbeheerders (open definitie) wegens wanbetaling elektriciteit aan 69.421 huishoudens en gas aan 51.003 huishoudens. Die aantallen liggen iets lager dan in de voorgaande jaren.

Het gaat om huishoudens waarvan de commerciële energieleverancier het contract heeft opgezegd omdat zij hun energiefactuur niet op tijd hebben betaald en niet hebben gereageerd op een aangetekende ingebrekestelling of de afspraken in een afbetalingsplan niet hebben nageleefd. Als het huishouden in dat geval geen nieuwe commerciële leverancier vindt, dan neemt de netbeheerder de levering van elektriciteit en/of gas over in zijn wettelijke rol van sociale leverancier.

Eind 2021 ging het voor elektriciteit om 2,4% van het totaal aantal huishoudelijke afnemers, bij gas om 2,5% van de afnemers.

Als een huishouden ook bij de sociale leverancier niet tijdig betaalt, plaatst de netbeheerder een budgetmeter (open definitie) die de klant verplicht om vooraf te betalen voor de levering van elektriciteit en/of gas. Indien de klant dat niet doet dan valt de stroomlevering terug op een minimale levering waardoor het moeilijk wordt om meerdere toestellen tegelijk te gebruiken. Bij gas wordt in het geval van niet-betaling via de budgetmeter de levering helemaal afgesloten.

Eind 2021 waren er 36.459 budgetmeters voor elektriciteit actief. In de loop van 2009 werden ook de eerste budgetmeters geplaatst voor de levering van gas. Eind 2021 waren er iets meer dan 24.882 actieve budgetmeters voor gas. Het aantal budgetmeters voor elektriciteit en gas lag in 2021 iets hoger dan in 2020. Die stijging hangt samen met een inhaalbeweging na de lockdownperiodes in 2020 als gevolg van de COVID-19-crisis.

Bij blijvende wanbetaling kan een vraag tot volledige afsluiting voorgelegd worden aan de Lokale Adviescommissie (LAC) (open definitie) van de gemeente. In de wintermaanden worden in dergelijke situaties elektriciteit en gas niet afgesloten.

In de loop van 2021 werden na LAC-advies 390 huishoudelijke afnemers volledig afgesloten van de elektriciteitsvoorzieningen en 257 van de aardgastoevoer. Het aantal afgesloten afnemers voor elektriciteit en gas is na 2018 zeer sterk gedaald. Deze daling hangt samen met de invoering van de digitale meter en vanaf 2020 ook met de COVID-19-crisis. Tijdens de lockdownperiodes in 2020 konden geen afsluitingen doorgevoerd worden. In 2021 lag het aantal afsluitingen iets hoger dan in 2020.

Gemiddeld genomen lag het aandeel van de huishoudelijke afnemers met een ingeschakelde budgetmeter voor elektriciteit eind 2021 in het Vlaamse Gewest op 1,3%. Dat aandeel lag het hoogst in Mesen (4,0%) en Ronse (3,3%). In Gent ging het om 2,2% van de afnemers, in Antwerpen om 1,9%.