Overtreders doping

In 2024 waren bij gecontroleerde atleten in het Vlaamse Gewest 1,3% van de afgenomen stalen positief. Uiteindelijk bleek dat het in 0,9% van de gevallen ging het om een effectieve dopingpraktijk.

Er werden in 2024 2.028 stalen afgenomen waarvan 989 bij controles binnen wedstrijdverband. De overige stalen werden afgenomen buiten wedstrijdverband, met 23 daarvan specifiek bij controles in fitnesscentra. Bij 25 controles werden afwijkende analyseresultaten vastgesteld. Voor 7 van de afwijkende of atypische resultaten kon een toestemming voor therapeutische noodzaak voorgelegd worden. Daarnaast was er ook 1 geval van weigering van dopingcontrole, wat gelijk staat aan een effectieve dopingpraktijk. In totaal werden dus 19 positieve gevallen vervolgd als dopingpraktijk, 8 daarvan na gerichte controles in fitnesscentra en 11 bij de reguliere competitiesporten.

Het aandeel positieve stalen, schommelt van jaar tot jaar. Er lijkt wel een duidelijk dalende trend. In 2024 werden de op 1 na laagste aandelen voor zowel positieve stalen als effectieve dopingpraktijken genoteerd. Enkel in 2021 lagen deze cijfers nog lager. Hierbij dient wel vermeld te worden dat er in 2021 geen controles waren in fitnesscentra. Door de Covid-19-maatregelen waren deze centra een groot deel van het jaar gesloten. In alle andere jaren waren de fitnesscentra verantwoordelijk voor een aanzienlijk aantal dopingovertredingen.

Tussen 2023 en 2024 daalde het aantal dopingpraktijken bij de reguliere competitiesporten. De positiviteitsratio zakte daar van 0,8% naar 0,5%. Bij fitness-controles was er een daling van de positiviteitsratio van 42% naar 35%.

Bij de dopingpraktijken in competitiesport was 1 van de 11 weerhouden inbreuken in 2024 gerelateerd aan recreatieve drugs (cannabis en cocaïne). Bij de dopingpraktijken in de fitnesscentra waren de inbreuken uitsluitend gerelateerd aan anabole steroïden.

Recreatieve fitness is de sportieve activiteit met het meeste dopinggevallen: 8 van de 19 overtredingen in 2024 werden vastgesteld in fitnesscentra. Deze 8 overtredingen werden vastgesteld bij een relatief beperkt aantal controles (23). De relatief hoge cijfers bij controles in fitnesscentra zijn deels te verklaren door het gerichte karakter van de controles, bij personen en op locaties waar duidelijke indicaties zijn van dopinggebruik.

Daarnaast liepen in de competitiesport ook 3 boksers, 2 bodybuilders en 2 beoefenaars van muaythai tegen de dopinglamp. Wielrennen, kickboxing, gewichtheffen en tennis telden elk 1 dopinggeval waar effectief een vervolgingsdossier is geopend. Bij alle andere sporttakken werd geen enkele sporter verder vervolgd.

In 2024 werden in totaal 2.028 stalen genomen om te onderzoeken op de aanwezigheid van verboden middelen. 989 van deze stalen werden afgenomen bij competitieve sporters en binnen wedstrijdverband, en 1.016 buiten wedstrijdverband. Daarnaast werden nog 23 stalen afgenomen bij recreatieve niet-competitieve en ongebonden sport. In de praktijk waren dit allemaal controles in fitnesscentra.

In het verleden werd nog een ruime meerderheid van de stalen afgenomen binnen wedstrijdverband. De laatste jaren is dat geëvolueerd naar om en bij de helft van de afgenomen doping-stalen. Het lagere aantal dopingtesten in 2020 was het gevolg van de Covid-19-crisis, waardoor competitief en recreatief sporten een tijd lang stil lag.