Interne migratie

In de loop van 2022 werden er afgerond 319.000 interne of binnenlandse immigraties geteld in het Vlaamse Gewest. Het gaat om verhuisbewegingen vanuit eender welke Belgische (dus ook Vlaamse) gemeente naar een (andere) gemeente in het Vlaamse Gewest.

Daartegenover stonden 303.000 interne emigraties. Ook dat zijn verhuisbewegingen binnen België, maar dan vanuit een gemeente in het Vlaamse Gewest naar eender welke andere Belgische (dus ook Vlaamse) gemeente.

Beide verhuisbewegingen resulteerden globaal voor het Vlaamse Gewest in een positief saldo voor de interne migraties (open definitie) van bijna 16.000 eenheden in 2022. Dat positieve saldo draagt bij aan de bevolkingsgroei.

Zowel het aantal interne immigraties (naar een gemeente in het Vlaamse Gewest) als het aantal interne emigraties (vanuit een gemeente in het Vlaamse Gewest) zijn met de jaren toegenomen. Tussen 2000 en 2019 ging het om een toename van 48% voor de interne immigratie en van 44% voor de interne emigratie. Die toename was veel groter dan de bevolkingstoename in die periode (+12%). Dat wijst op een toegenomen verhuisintensiteit bij de bevolking.

In 2020 werd voor het eerst in 5 jaar wel een lichte daling opgetekend, zowel bij de interne immigraties als bij de interne emigraties. Dat hangt samen met de Covid-19-pandemie. Na de stijging in 2021 en 2022 lag dat niveau hoger dan in 2019.

De uitsplitsing van de migratiestromen tussen de Belgische gewesten toont voor 2022 een omvangrijke instroom vanuit het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest naar het Vlaamse Gewest (28.500 immigraties). Daartegenover vertrokken minder dan half zoveel mensen in de omgekeerde richting (13.900 emigraties). Dat geeft voor het Vlaamse Gewest een positief saldo (+14.600 eenheden).

Daarnaast was er sprake van een beperktere instroom vanuit het Waalse Gewest naar het Vlaamse Gewest (10.100 immigraties in 2022). Het aantal bewegingen in omgekeerde richting lag iets lager (8.900 emigraties). Voor 2022 gaf dat voor het Vlaamse Gewest een positief saldo van bijna 1.200 eenheden.

De netto positieve inwijking vanuit het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest vertoont na de daling in de jaren 1990 een opmerkelijke stijging tussen 2000 en 2006, en opnieuw tussen 2013 en 2021. Vanuit het Waalse Gewest was er vanaf het begin van de jaren 1990 tot 2015 steeds een negatief saldo. Sinds 2016 is er een beperkt positief saldo (met uitzondering voor 2020).

Bij de migratiebewegingen van en naar het Brusselse Gewest in de periode 2020-2022 hadden bijna 2 op de 3 migranten de Belgische nationaliteit. Dat was ook zo bij de migratiebewegingen van het Waalse naar het Vlaamse Gewest. Uitzondering was de migratie van het Vlaamse naar het Waalse Gewest, waarbij bijna 8 op de 10 uitwijkelingen Belg waren (79%).

In die interregionale migraties zijn algemeen genomen buitenlanders van een ander EU-land (zonder België) meestal iets sterker vertegenwoordigd dan buitenlanders van niet-EU-landen. Uitzondering in 2022 was de migratie van het Waalse naar het Vlaamse Gewest, met opvallend meer niet-EU-burgers (25%) dan EU-burgers (10%).

De ruime meerderheid van de gemeenten van het Vlaamse Gewest (17 op de 20) lieten in de periode 2020-2022 een positief saldo voor de interne migratie optekenen. Dat betekent dat er meer interne immigraties waren dan emigraties.

Hoge positieve saldi in verhouding tot de bevolkingsomvang (+10 of meer per 1.000 inwoners) waren er vooral in het zuiden van Oost-Vlaanderen (Haaltert, Kluisbergen, Lierde, Zottegem en Erpe-Mere), in de ruime Vlaamse rand rond Brussel (Merchtem, Beersel, Lennik en Halle) en in het zuiden van Limburg (Gingelom en Borgloon). Naar die gemeenten verhuisden dus veel meer inwoners dan dat eruit wegtrokken.

Hoge negatieve saldi (-5 per 1.000 inwoners of nog meer negatief) waren er in de steden Antwerpen, Gent, Mechelen en Leuven, alsook in een aantal gemeenten verspreid over Vlaanderen (Lint, Arendonk, Spiere-Helkijn, Kinrooi, Hamont-Achel en Houthalen-Helchteren). Uit die gemeenten trokken duidelijk meer inwoners weg dan dat er nieuwe naar verhuisden.