Doelstellingenkader netwerk Statistiek Vlaanderen 2025-2029

Bij de opmaak van het doelstellingenkader voor het nieuw Vlaams Statistisch meerjarenprogramma (VSP) 2025-2029 bouwen we verder op de algemene lijnen die werden uitgezet in de strategische blauwdruk van het netwerk Statistiek Vlaanderen. Die blauwdruk werd definitief afgeklopt op de CVOS-vergadering van 28 februari 2024, na goedkeuring door het topmanagement van de Vlaamse overheid (Voorzitterscollege) en na advies van onze statistiekgebruikers (RVOS).

De blauwdruk schetst de algemene lijnen waar we met het netwerk naar toe willen in de volgende legislatuur. We kunnen hier 5 grote lijnen onderscheiden:

1. Verder uitklaren van de governance van en de coördinatie-instrumenten binnen het netwerk. Mogelijke werkpunten zijn onder andere een beleid en werkwijze voor de gebruikersinspraak, de werking van onze overlegorganen, de ontwikkeling van kwaliteitsrichtlijnen, de omvorming van de website van het netwerk tot een publicatiehub, de opbouw van een efficiënter systeem van datamanagement, -verwerving, -deling en -ontsluiting binnen en tussen de entiteiten van het netwerk.
2. Het netwerk uitbouwen als een lerend netwerk. Dit betreft de overdracht van kennis en goede praktijken binnen het netwerk over bevragingen, data science, methodologie, gebruikersinspraak, data-uitwisseling en dergelijke meer. Ook de kanalen van kennisuitwisseling, waaronder events, werkgroepen, opleidingen, de ontwikkeling van een kenniscentrum en de uitwisseling van personeel zijn mogelijke aandachtspunten.
3. Samenwerking opzetten (eventueel in overleg met de gebruikers of externe experten) om entiteits-, beleidsdomein- en/of bestuursniveau-overschrijdende uitdagingen op vlak van ontwikkeling, productie en publicatie van openbare statistieken aan te pakken. Enkele voorbeelden van samenwerkingsprojecten die momenteel al lopen binnen het netwerk zijn de projecten rond de economische statistieken, de ecosysteemrekeningen of de ontwikkeling van de VO-module voor het jaarlijkse panelonderzoek The Social Study.
4. Ontwikkelen van een dienstverlening vanuit de Vlaamse Statistische Autoriteit (VSA) ter ondersteuning van de entiteiten van het netwerk, onder meer op vlak van dataverwerving, -deling en -koppeling (inclusief de rol van vertrouwde derde partij of TTP), ontsluiting en visualisatie van data en statistieken, statistische methodologie, kwaliteitsverbetering, gebruikersinspraak en het gebruik van data science/machine learning-technieken.
5. Optimaliseren van onze samenwerking met experten uit andere statistiekinstellingen. De VSA vertegenwoordigt het netwerk Statistiek Vlaanderen voor thema-overstijgend overleg op interfederaal en internationaal niveau, alsook binnen de Vlaamse overheid (VO) (leidend ambtenaren en politiek niveau) en stemt de werkzaamheden van het netwerk af op andere VO-brede initiatieven gericht op kwaliteitsvolle data en indicatoren voor beleids- en begrotingsopvolging. De netwerkpartners nemen deel aan het thema-specifieke overleg en samenwerking, waaronder de IIS-samenwerkingsprojecten en Europese grants.

Voor een aantal van bovenstaande doelstellingen ligt het initiatief in de eerste plaats bij de VSA als coördinator en motor van het netwerk. Het gaat om de governance van en de coördinatie-instrumenten binnen het netwerk, het optimaliseren van de thema-overschrijdende samenwerking met experten uit andere statistiekinstellingen, alsook de ontwikkeling van een dienstverleningsaanbod voor de netwerkentiteiten.

Voor het ontwikkelen van een lerend netwerk en voor het opzetten van samenwerkingsprojecten verwachten we ook een sterke inbreng van de netwerkleden zodat we de meerwaarde van het netwerk kunnen optimaliseren vanuit de sterktes van elke partner. Op deze wijze willen we groeien naar een netwerk van en voor de netwerkleden.

De komende maanden zullen we de algemene lijnen van de strategische blauwdruk vertalen in een concreet doelstellingenkader voor het nieuw Vlaams statistisch meerjarenprogramma 2025-2029. Voor de opmaak van dat doelstellingenkader werken we samen met een consultant: Stijn Strobbe (Mondea). Hij hielp ons ook al bij de uitwerking van de strategische blauwdruk.

Om tot een doelstellingenkader te komen zetten we vanuit de VSA de komende maanden een consultatieronde op bij de beleidsdomeinen om op zoek te gaan naar bestaande of nieuwe acties, projecten en initiatieven in het kader van de doelstellingen uit de blauwdruk, waaraan de netwerkpartners willen meewerken of waaraan ze behoefte hebben. De focus ligt daarbij op de inbreng van de entiteiten bij de uitbouw van een lerend netwerk en het opzetten van samenwerkingsprojecten over entiteiten en beleidsdomeinen heen. Maar we staan tijdens de consultatieronde uiteraard ook open voor alle suggesties die de werking van de VSA als coördinator en motor van het netwerk kunnen verbeteren.

De consultatieronde zal gebeuren via een open gesprek per beleidsdomein. We willen als VSA een beeld krijgen wat de doelstellingen uit de strategische blauwdruk concreet kunnen betekenen voor elke netwerkpartner, hoe we die concreet kunnen invullen en realiseren in de periode 2025-2029 en wie welke rol daarin kan spelen.

Het geheel van deze informatie wordt tegen het CVOS van september 2024 verwerkt tot een eerste insteek voor het doelstellingenkader voor het VSP 2025-2029. In dat eerste voorstel worden ook de eerdere adviezen van de RVOS verwerkt. Vervolgens zullen de netwerkleden de mogelijkheid krijgen om dat voorlopige doelstellingenkader verder aan te vullen of te becommentariëren.

Van zodra het doelstellingenkader wordt aanvaard door het CVOS, kan het voorgelegd worden aan het VOCO en de RVOS. Na de eventuele herwerking en goedkeuring binnen het CVOS zal de finale versie opgenomen worden in het VSP en ter goedkeuring aan de nieuwe Vlaamse regering worden bezorgd. Die moet het VSP goedkeuren ten laatste 10 maanden na haar aantreden.

De inbreng van iedereen uit het netwerk is hierbij welkom. Heb jij een interessant initiatief voor ogen, laat het dan zeker weten aan je CVOS-verantwoordelijke.