Grondwaterstand

In het Vlaamse Gewest vertoonde 34% van de meetplaatsen tijdens de periode 2015 tot 2021 een daling van de grondwaterstanden. Op 52% van de meetplaatsen was er geen sprake van een duidelijke daling of stijging. Bij 15% van de meetplaatsen werd een stijging opgetekend.

Over de periode 2015-2021 vertoonde 28% van de meetpunten in de freatische waterlagen (open definitie) een daling, minder dan 1% een stijging. In de afgesloten waterlagen (open definitie) werden naast dalingen (40%) toch op heel wat plaatsen stijgende trends (30%) vastgesteld. Dat hangt mogelijk samen met lokale of regionale maatregelen om de afbouw van grondwaterwinningen te stimuleren.

Freatische grondwaterlagen liggen rechtstreeks onder het oppervlak zonder een ondoorlaatbare laag er bovenop. Afgesloten lagen zijn de diepere grondwaterlagen die bovenaan wel afgesloten zijn door een ondoorlaatbare laag. Freatische grondwaterlagen reageren snel op de vaak wisselende weersomstandigheden. In de afgesloten waterlagen is niet het weer maar de grondwaterwinning de belangrijkste beïnvloedende factor.

Van de freatische meetpunten vertoonde 72% geen trend over de periode 2015-2021, tegenover 30% van de meetpunten in de afgesloten grondwaterlagen.

Bekeken over de langere periode van 2000 tot 2021 vertoonde 46% van de meetplaatsen een daling van de grondwaterstanden. In 31% van de meetplaatsen was er geen duidelijke trend, bij 23% van de meetplaatsen werd een stijging opgetekend.

Tussen 2000 en 2021 vertoonden de freatische grondwaterlagen veel vaker een daling dan een stijging. Hoewel 2021 een erg nat jaar was, zijn de effecten van de opeenvolgende droogteperiodes in de periode 2017-2020 hier dus meer zichtbaar dan in de afgesloten lagen. De aanvulling van het grondwater gebeurt vooral in de winter, maar is ook afhankelijk van de neerslag en de hoeveelheid water die verdampt gedurende het hele jaar. De winterneerslag vertoont de recente decennia dan wel een stijging, maar dat wordt gecompenseerd door de algemene toename van de temperaturen en dus ook van de verdamping. Over de periode 2000-2021 vertoonde 54% van de meetpunten in de freatische lagen een daling, slechts 4% een stijging. In de afgesloten waterlagen was er bij 38% van de meetpunten een daling, bij 42% een stijging.