Materiaalconsumptie door de economie

De materiaalconsumptie door de economie (open definitie) steeg in het Vlaamse Gewest tussen 2010 en 2023 van 160 miljoen ton naar 178 miljoen ton (+11%). Hieronder wordt het materiaalgebruik van de binnenlandse productie en consumptie van de economie van het Vlaamse Gewest verstaan. Het gaat dus om de materialen die gebruikt worden door de Vlaamse bedrijven en consumenten. Het gebruik van materialen door Vlaamse bedrijven betreft enkel de materialen die niet geëxporteerd worden.

Na een stijging in 2011, daalde de materiaalconsumptie tot 2016. Vanaf 2017 kende de Vlaamse materiaalconsumptie een stijgende trend, evenwel met jaar op jaar dalingen in het jaar 2018, 2020 en 2023. In 2021 was er een sterke stijging van de materiaalconsumptie door enerzijds het herstel na corona en anderzijds de rol van de haven van Zeebrugge als centrum voor aardgasimport.

De evolutie van de Vlaamse materiaalconsumptie komt overeen met de bevindingen van de Europese consumptievoetafdruk.

De materiaalconsumptie door de economie per inwoner kende een gelijkaardig verloop tussen 2010 en 2023 als de materiaalconsumptie uitgedrukt in miljoen ton. Eerst was er sprake van een daling van 25,6 ton per inwoner in 2010 naar 22,7 ton per inwoner in 2016, om vanaf 2017 weer te stijgen tot 26,2 ton per inwoner in 2023.

Door het bruto binnenlands product (bbp) uit te drukken ten opzichte van de materiaalconsumptie door de economie, wordt de materiaalproductiviteit van een regio gemeten. Een toename in de materiaalproductiviteit duidt er op dat aan dezelfde consumptie kan worden voldoen met minder materiaalverbruik en dus op een verbeterde milieuprestatie van de productieketens.

De materiaalproductiviteit voor het Vlaamse Gewest steeg van 1,31 euro per kilogram (kg) in 2010 tot 1,46 euro per kg in 2023. Voor het Vlaamse Gewest is er in die periode daardoor sprake van een relatieve ontkoppeling tussen de materiaalconsumptie en het bbp (open definitie) . De Vlaamse economie groeide tussen 2010 en 2023 sneller dan de materiaalconsumptie (respectievelijk +24% en +11%).