Volg rapporten, doelen en evaluatietaken op en ondersteun leidinggevenden in de PLOEG-cyclus.
Prestatiemanagement: informatie voor HR
Op deze pagina vind je informatie over het prestatiemanagement dat de Vlaamse overheid gebruikt om medewerkers te ondersteunen in hun ontwikkeling, te evalueren en te waarderen. Ontdek hoe je ermee aan de slag gaat in je entiteit.
Voor wie?
- Je bent HR-verantwoordelijke bij de diensten van de Vlaamse overheid.
- Je bent binnen je departement of agentschap verantwoordelijk voor het ondersteunen van leidinggevenden bij de prestatiemanagementcyclus.
Over PLOEG
Om medewerkers blijvend te motiveren is er meer nodig dan een eenmalig evaluatie- en planningsgesprek. Het draait om een feedbackcultuur waarin gesprekken en voortdurende feedback belangrijk zijn.
Door verschillende soorten gesprekken te voeren, zoals planningsgesprekken, evaluatiegesprekken, loopbaangesprekken, talentgesprekken en remediëringsgesprekken, wisselen leidinggevende en medewerkers voortdurend af tussen vooruitblikken en terugblikken. Dat is een continu proces waarbij zowel de leidinggevende als de medewerkers een actieve rol spelen.
Voor die aanpak werd het prestatiemanagementsysteem PLOEG ontwikkeld: plannen, opvolgen, evalueren en gewaardeerd worden.
Jaarlijkse PLOEG-cyclus
- Stap 1
Het jaarlijks planningsgesprek is het startschot van de prestatiemanagementcyclus. Tijdens dat verplichte gesprek hebben leidinggevende en medewerker het over de doelstellingen van de medewerker en de verwachtingen van de leidinggevende. Je hebt verschillende soorten doelen:
- Prestatiedoelen: richten zich op de resultaten van het werk.
- Procesdoelen: gaan over het proces dat nodig is om een bepaald resultaat te halen.
- Leerdoelen: gaan over wat de medewerker moet leren om een bepaald resultaat te halen.
- Loopbaandoelen: zijn toekomstgerichte doelen over het verdere verloop van de loopbaan.
Om het planningsgesprek voor te bereiden, kunnen leidinggevende en medewerker de functiebeschrijving, de jaardoelstellingen, de team- of afdelingsdoelstellingen, het ondernemingsplan, de evaluatieverslagen, … erbij nemen. De leidinggevende kan er ook voor kiezen om een aantal teamdoelstellingen te bepalen in lijn met de strategie van de organisatie.
- Stap 2
Doelen stellen motiveert vooral door de vooruitgang naar dat doel. Daarom is het belangrijk dat leidinggevende en medewerker regelmatig samenkomen om tussentijds feedback te geven en de voortgang te bespreken. Zo haalt de leidinggevende het beste uit de medewerker. Dat gesprek geeft ook de kans om doelstellingen en verwachtingen aan te passen. Zowel de leidinggevende als de medewerker kunnen het initiatief nemen voor zo’n gesprek.
Met een goede opvolging kunnen eventuele knelpunten snel aangepakt worden. Zo kan je mogelijk een formele bijsturing door middel van remediëring voorkomen.
- Stap 3
De evaluatie heeft betrekking op de prestaties van het voorbije evaluatiejaar, dat meeste gevallen samenvalt met het afgelopen kalenderjaar. Soms kan het evaluatiejaar verlengd worden tot maximaal 15 maanden, bijvoorbeeld als de medewerker en de leidinggevende hier om gegronde redenen samen mee instemmen.
De evaluatiebeslissing moet binnen 3 maanden na het evaluatiejaar meegedeeld worden aan de medewerker. Voor de meeste medewerkers betekent dit dat het evaluatiegesprek plaatsvindt tussen 1 december en 31 maart.
Wat komt aan bod tijdens een evaluatiegesprek?
Tijdens het evaluatiegesprek blikken leidinggevende en medewerker samen terug op het voorbije jaar en kijken ze vooruit naar het komende jaar. De medewerker kan zich voorbereiden door een zelfevaluatie te maken.
Het evaluatiegesprek is een samenvatting van het evaluatiejaar. Verslagen en notities van tussentijdse opvolggesprekken helpen om een evenwichtige evaluatie op te bouwen. Maar ook een goed overzicht van de inspanningen van zowel leidinggevende als medewerker is belangrijk om tot een correcte beoordeling te komen.
Als er bijsturing nodig was, moet die tijdens het jaar gebeuren. Het evaluatiegesprek is niet bedoeld om voor het eerst grote knelpunten te bespreken.
Het evaluatieverslag met de evaluatiebeslissing
Na het evaluatiegesprek stelt de evaluator een verslag op met een eindbeoordeling ‘voldoende’ of ‘onvoldoende’. Statutaire medewerkers binnen het salarissysteem op basis van anciënniteit kunnen ook de eindbeslissing ‘loopbaanvertraging’ krijgen. Beide evaluatoren ondertekenen het verslag, dat bezorgd wordt aan de medewerker.
De medewerker krijgt vervolgens 15 kalenderdagen de tijd om schriftelijke opmerkingen te formuleren op het evaluatieverslag.
Krijgt een medewerker de eindbeoordeling ‘onvoldoende’, dan is het aanbevolen om het evaluatieverslag aangetekend te versturen. Zo wordt de rechtszekerheid rond de betekening van de beslissing versterkt.
De evaluatoren kunnen beslissen om de eerstvolgende evaluatie te vervroegen. Dat kan vanaf de 6de maand die volgt op de datum waarop de medewerker kennisnam van de eindbeoordeling ‘onvoldoende’. De leidinggevende moet de medewerker daarvan verwittigen, samen met het verslag van het evaluatiegesprek.
- Stap 4
Er zijn verschillende manieren om medewerkers te erkennen en te waarderen, bijvoorbeeld:
- met opleidingen;
- door uitdagende rollen en taken toe te kennen;
- met een prestatietoelage (functioneringstoelage of managementtoelage);
- sinds 1 juni 2024 door een salarisverhoging binnen het salarissysteem volgens evaluatie.
Er bestaan binnen de Vlaamse overheid 2 salarissystemen.
Salarissysteem op basis van anciënniteit
Dit is een uitdovend salarissysteem. Het blijft enkel bestaan voor medewerkers die vóór 1 juni 2024 in dienst waren en die niet overstappen naar het salarissysteem op basis van evaluatie, vrijwillig of door bevordering.
In dit systeem:
- Maken medewerkers periodiek een salarissprong.
- Is een prestatietoelage de enige manier om extra geldelijke waardering te ontvangen.
Salarissysteem op basis van evaluatie
Sinds 1 juni 2024 geldt dit systeem voor:
- nieuwe medewerkers binnen de Vlaamse overheid;
- medewerkers die bevorderen naar een hoger niveau, graad of rang.
Medewerkers in het salarissysteem op basis van anciënniteit kunnen jaarlijks op 3 overstapmomenten vrijwillig kiezen om over te stappen naar salarissysteem op basis van evaluatie.
Hoe werkt het?
In dit systeem stijgt het salaris via salaristrappen. Hoeveel trappen een medewerker jaarlijks stijgt, hangt af van de resultaten van de jaarlijkse evaluatie. De loonsverhoging gebeurt in dit systeem met trappen. De jaarlijkse stijging in het aantal trappen is gekoppeld aan de jaarlijkse evaluatie.
Wie verloond wordt volgens dit systeem, kan bovendien ook nog in aanmerking komen voor een prestatietoelage.
Goed om te wetenBeslissing over de salarisevolutie
Het managementorgaan (bijvoorbeeld het directiecomité of de directieraad) beslist op basis van de evaluatiebeslissing over de salarisevolutie in trappen. Daarbij wordt ook het advies van de leidinggevende mee in rekening gebracht. Dit advies moet samen met de evaluatie worden geformuleerd.
De beslissing over de salarisevolutie kan 3 vormen aannemen:
- Trap 0: de medewerker presteert ‘onder verwachtingen’. Het salaris blijft hetzelfde en gaat geen trap vooruit.
- Deze beslissing kan samengaan met een evaluatiebeslissing ‘voldoende’, bijvoorbeeld wanneer de prestaties net aanvaardbaar zijn. Dat is vergelijkbaar met de loopbaanvertraging voor statutaire medewerkers in het salarissysteem volgens anciënniteit.
- Bij een evaluatie ‘onvoldoende’ wordt altijd trap 0 toegekend.
- Trap 1: de medewerker presteert ‘volgens verwachtingen’. Het salaris stijgt met 1 trap.
- Trap 2: de medewerker presteert ‘boven verwachtingen’. Het salaris stijgt met 2 trappen.
Recht op tegenspraak
Gaat een medewerker niet akkoord met de evaluatiebeslissing of de salarisbeslissing? Dan heeft die recht op tegenspraak.
- Statutaire medewerkers kunnen in beroep gaan tegen de evaluatiebeslissing ‘onvoldoende’ of ‘loopbaanvertraging’. Lees daarover meer op de webpagina over de Raad van beroep of in de praktische gids beroepsprocedure voor ambtenaren(Word bestand opent in nieuw venster).
- Medewerkers die een salarisbeslissing ‘onder verwachtingen’ kregen, hebben recht op tegenspraak bij een adviesorgaan op het niveau van de beleidsdomeinen. Het adviesorgaan geeft alleen een advies. Het managementorgaan kan kiezen of het dat al dan niet volgt. Het managementorgaan blijft dus bevoegd voor de definitieve beslissing.
- Statutaire medewerkers die in beroep gingen tegen de evaluatiebeslissing ‘onvoldoende’ en waarvan de evaluatiebeslissing niet werd omgezet naar een ‘voldoende’, kunnen daarna geen beroep meer instellen bij het adviesorgaan tegen de salarisbeslissing ‘onder verwachtingen’.
Inzage in evaluatiedossiers en evaluatiebeslissingen
Je kunt een voltooide evaluatie of een persoonlijk verbeterplan uit een e-dossier opvragen via het Vlimpers-contactformulier(opent in nieuw venster), op voorwaarde dat je een duidelijke motivatie geeft. Andere verzoeken worden juridisch beoordeeld op noodzaak en proportionaliteit.
Lopende evaluatiedossiers in de module PLOEG kun je opvragen bij de leidinggevende van de medewerker.
HR-businesspartners kunnen informatie over (voorgaande) negatieve evaluaties in rapportvorm opvragen voor hun organisatie via het Vlimpers-contactformulier(opent in nieuw venster): titel ‘negatieve evaluaties’> soort specialisme ‘Rapportering’ > details ‘specifiek rapport/ad hoc’. Het Agentschap Overheidspersoneel (AgO) bezorgt de nodige informatie veilig en op maat. Generieke rapporten over voorgaande negatieve evaluaties zijn niet beschikbaar via de AgO Cognos-rapportering omwille van de GDPR-wetgeving .
Ondersteuning
- Heb je nood aan advies of ondersteuning rond prestatiemanagement? Stel je vraag via het Vlimpers-contactformulier(opent in nieuw venster).
- Voor de communicatie van salarisbeslissingen naar medewerkers kan je gebruik maken van de briefsjablonen(Word bestand opent in nieuw venster).
- In een onepager vind je een overzicht van de verschillende stappen die je als HR-professional doorloopt tijdens de PLOEG-cyclus(PDF bestand opent in nieuw venster).
- Via het raamcontract verandermanagement kun je ondersteuning krijgen om de veranderingen op het vlak van prestatiemanagement te implementeren.
- Meer info over de ondersteuning voor leidinggevenden vind je op de webpagina ‘Prestatiemanagement: info voor leidinggevenden’.
Leer wat remediëren inhoudt, hoe je dit toepast en welke gevolgen hieraan gekoppeld zijn.
Raadpleeg gegevens over je departement of agentschap Via Cognos of Vlimpers.