Economische impact toerisme

De directe bruto toegevoegde waarde van toerisme in het Vlaamse Gewest was in 2018 gelijk aan 5,4 miljard euro of 2,6% van de totale bruto toegevoegde waarde. Het gaat om de toegevoegde waarde die door de consumptie van toeristen wordt gecreëerd ongeacht of dat gebeurt in de toeristische bedrijfstakken of in andere bedrijfstakken. Alles wat wordt afgenomen binnen de toeristische bedrijfstakken door niet-toeristen wordt niet meegeteld. Ter illustratie: uitgaven van toeristen in een kledingzaak worden wel in rekening gebracht, trouwfeesten in een hotel niet.

Tussen 2014 en 2018 is er sprake van een beperkte toename in de directe bruto toegevoegde waarde van toerisme. In absolute cijfers gaat het om een toename met ruim 200 miljoen euro (in prijzen van 2018). Het aandeel van de directe toegevoegde waarde van toerisme in de totale toegevoegde waarde van het Vlaamse Gewest nam in dezelfde periode toe met 0,1 procentpunt.

Ruim twee derde van de directe bruto toegevoegde waarde van toerisme wordt gegenereerd binnen de toeristische bedrijfstaken. In 2018 ging het om 3,7 miljard euro. Daarnaast werd 1,7 miljard bruto toegevoegde waarde gecreëerd door toeristen in de niet-toeristische bedrijfstakken. Binnen de toeristische bedrijfstakken is het vooral in de horeca dat toeristen zorgen voor een relatief grote bruto toegevoegde waarde. De restaurants halen een aandeel van 1,3 miljard euro, de accommodatiesector 740 miljoen euro. Ook de vervoerssector is goed voor ruim 920 miljoen euro aan bruto toegevoegde waarde, gecreëerd door toeristen.

Als niet naar de toeristische consumptie wordt gekeken, maar naar de bruto toegevoegde waarde van de toeristische sector ging het in het Vlaamse Gewest in 2018 om bijna 8,9 miljard euro of 4,3% van de totale toegevoegde waarde.

Dit cijfer omvat de toegevoegde waarde gegenereerd door de toeristische bedrijfstakken, ongeacht of de producten en diensten die de bedrijfstakken produceren door toeristen of niet-toeristen worden verbruikt. Zo wordt onder meer de volledige bruto toegevoegde waarde van de horecasector opgenomen, ook de uitgaven die door niet-toeristen gebeuren in de horeca: een trouwfeest in een hotel of een zakenlunch tijdens de middagpauze. Tegelijk laat het de bruto toegevoegde waarde van de niet-toeristische bedrijfstakken buiten beschouwing: de toegevoegde waarde die bijvoorbeeld door toeristen wordt gecreëerd in de detailhandel wordt niet meegerekend.

Binnen de toeristische bedrijfstakken leveren vooral de vervoerssector en de hotels, restaurants en cafés (horeca) een belangrijke bijdrage aan de bruto toegevoegde waarde: zij waren in 2018 goed voor 3,3 miljard euro en 2,6 miljard euro aan de bruto toegevoegde waarde. De gewone accommodatiesector en deze met betrekking tot de tweede verblijven genereerden samen 1,3 miljard euro. De bedrijven voor recreatie en sport en de culturele sector zijn nog goed voor 1 miljard euro aan bruto toegevoegde waarde.

Voor het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest was de directe bruto toegevoegde waarde van de toeristische consumptie in 2018 gelijk aan 1,8 miljard euro of 2,5% van de totale bruto toegevoegde waarde. In het Vlaams Gewest ging het om 5,4 miljard en 2,6%. Als de som van de 2 gewesten wordt gemaakt, is de directe bruto toegevoegde waarde van toerisme gelijk aan 7,2 miljard euro of 2,6% van de gezamenlijke totale bruto toegevoegde waarde in beide gewesten.

In het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest steeg de directe bruto toegevoegde waarde tussen 2016 en 2018 met ongeveer 60 miljoen euro (in prijzen van 2018). In 2016 was er een grote daling als gevolg van de aanslagen in Brussel in maart 2016. Ondanks de toename in 2018 ligt de directe bruto toegevoegde waarde in absolute termen nog niet terug op het niveau van 2014.

De bruto toegevoegde waarde van de toeristische sector lag in het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest in 2018 op 3,7 miljard euro of 5,3% van de totale toegevoegde waarde van het gewest. In het Vlaamse Gewest ging het om bijna 8,9 miljard euro of 4,3% van de totale toegevoegde waarde. De totale bruto toegevoegde waarde van toeristische bedrijfstakken was in de 2 gewesten samen gelijk aan 12,6 miljard euro of 4,5% van de gezamenlijke totale toegevoegde waarde.