Zorg en ondersteuning voor kinderen – formele opvang

In 2021 waren er in de Vlaamse Gemeenschap 94.681 formele opvangplaatsen beschikbaar voor baby’s en peuters. Het gaat om opvang die beroepsmatig en tegen betaling gebeurt. Wie dergelijke organiseert, heeft een vergunning nodig.

In 2021 is het aantal formele kinderopvangplaatsen met 243 plaatsen gedaald. De daling deed zich zowel in het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest voor (-73 plaatsen) als in het Vlaamse Gewest (-170 plaatsen).

Tussen 2014 en 2021 zijn er 2.990 plaatsen bijgekomen.

Bijna 75% van het aantal formele plaatsen voor kinderopvang voor baby’s en peuters werd in 2021 georganiseerd in de groepsopvang van kinderdagverblijven of van samenwerkende onthaalouders. De rest gebeurde in het kader van kleinschalige gezinsopvang.

Bij 76% van de kinderopvangplaatsen voor baby’s en peuters is de bijdrage die ouders dienen te betalen gerelateerd aan de hoogte van hun inkomen. Bij 23% van de opvangplaatsen wordt gewerkt met een vrij tarief.

Het grootste deel van de kinderopvangplaatsen van de Vlaamse Gemeenschap wordt georganiseerd in het Vlaamse Gewest. 7% van de Vlaamse kinderopvangplaatsen bevinden zich in het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest. In het Brusselse Gewest is er ook een aanbod voor kinderopvang van de Franstalige Gemeenschap. Die opvangplaatsen zijn niet inbegrepen in deze cijfers.

In het Vlaamse Gewest waren er in 2021 bijna 90.000 beschikbare opvangplaatsen voor ongeveer 195.000 baby’s en peuters. Dat geeft 45,1 kinderopvangplaatsen per 100 kinderen van 0 tot 3 jaar.

Er is op dit vlak veel variatie tussen de gemeenten. In 2021 lag het aandeel plaatsen het laagst in Horebeke en Grobbendonk (17 plaatsen per 100 kinderen) en het hoogst in Bever (109 plaatsen per 100 kinderen). In Bever zijn dus meer opvangplaatsen beschikbaar dan er kinderen wonen, plaatsen die ook door kinderen van buiten de gemeente gebruikt kunnen worden. In West-Vlaanderen, Oost-Vlaanderen en rond Leuven ligt het aantal kinderopvangplaatsen per 100 kinderen het hoogst.