De Vlaamse overheid kent sinds 2020 de dotatie open ruimte of het zogenaamde Openruimtefonds toe aan de gemeenten. Die algemene werkingssubsidie valoriseert en stimuleert de inspanningen van de gemeenten voor het beheer en de inrichting van de open ruimte.
Berekening en betaling
In 2020, 2021, 2022 en 2023 bedraagt de dotatie respectievelijk 20%, 40%, 60% en 80% van het bedrag voor open ruimte in het Gemeentefonds van het voorgaande jaar exclusief het aandeel van de dertien centrumsteden. Voor 2024 en 2025 is dat 100%. Op dat bedrag wordt een jaarlijkse groeivoet van 3,5% toegepast. Vanaf 2026 wordt de dotatie stapsgewijs verhoogd. In 2026 wordt een bijkomend bedrag van 35 miljoen euro toegevoegd aan de dotatie. In 2027 volgt een extra verhoging van 10 miljoen euro, en in 2028 wordt de dotatie verder verhoogd met nog eens 15 miljoen euro. Die opstappen worden mee geïndexeerd met de basisdotatie.
De verdeling van de dotatie onder de gemeenten gebeurt voor de jaren 2020 tot en met 2025 op basis van de kadastrale gegevens over open ruimte (bos, tuin en park, woeste gronden, gekadastreerde wateren, akkerland, grasland, recreatieterreinen en boomgaarden), zoals die gebruikt zijn voor de definitieve verdeling van het Gemeentefonds voor het voorgaande jaar.
Omdat de nieuwe dotatie in zekere zin ook te beschouwen is als een correctie op de verdeling van het Gemeentefonds, hebben de steden en gemeenten die in het Gemeentefonds kunnen genieten van een voorafname of bijzondere financiering, geen of een kleiner aandeel in de dotatie open ruimte. Daarom:
- worden de 13 centrumsteden uitgesloten van de dotatie
- bedraagt de subsidie van de regionale steden en kustgemeenten maximaal 6% van hun aandeel in het Gemeentefonds van het voorgaande jaar, verhoogd met 3,5%.
Voor alle andere gemeenten ligt het plafond van de subsidie op 13% van hun gemeentefondsaandeel van het voorgaande jaar, verhoogd met 3,5%.
Vanaf 2026 wordt de dotatie onder de gemeenten verdeeld volgens dezelfde procentuele verhouding als de verdeling van de werkingssubsidie voor het jaar 2025.
De Vlaamse overheid betaalt het volledige aandeel van elke gemeente op de laatste werkdag van de maand oktober van elk jaar.
Boeking
De dotatie voor open ruimte wordt ingeschreven op de algemene rekening 7401/4 (Andere algemene werkingssubsidies) en het beleidsveld 0010 (Algemene overdrachten tussen de verschillende bestuurlijke niveaus). De is 300 (Vlaamse overheid).
Bedragen
Bekijk het overzicht van de definitieve en geraamde ontvangsten uit alle algemene financieringssubsidies, per lokaal bestuur en per financieringsstroom.
Datum van uitbetaling
Bekijk de betaalkalender om te weten wanneer deze subsidie wordt uitbetaald.