Plichten van de werknemer bij Vlaams opleidingsverlof
Hebt u als werknemer beslist een opleiding te volgen en neemt u daarvoor Vlaams opleidingsverlof op? Dan hebt u bepaalde verplichtingen. Als u daar geen rekening mee houdt, kan dat gevolgen hebben voor u of voor uw werkgever.
Nauwgezetheid
Om van Vlaams opleidingsverlof (VOV) gebruik te kunnen maken, is de werknemer verplicht de opleiding nauwgezet te volgen. Nauwgezetheid omvat:
1. Aanwezigheid tijdens de opleiding
De werknemer mag tijdens een schooljaar niet meer dan 10% van de lessen ongewettigd afwezig zijn.
Dat is vereist voor alle opleidingen, behalve voor reguliere opleidingen van hogescholen en de CVO’s (in de opleidingsdatabank te herkennen aan hun registratienummer ODB-X….. of ODB-Y…..) en voor postgraduaten.
Voor elk lesuur dat hij aanwezig is, krijgt de werknemer 1 uur VOV toegekend, tot het maximumrecht per schooljaar is bereikt.
2. Deelname aan de eindbeoordeling
De werknemer moet steeds deelnemen aan de eerste eindbeoordeling.
Dat is vereist voor alle opleidingen die een eindbeoordeling voorzien. Een eindbeoordeling kan een examen zijn, maar evengoed een stage. De opleidingsverstrekker bepaalt wat hij beschouwt als een eindbeoordeling. Als de werknemer niet kan deelnemen aan de eerste eindbeoordeling (bv. 1 e zit) door een gewettigde afwezigheid, dan moet hij deelnemen aan de eerstvolgende eindbeoordeling (bv. 2e zit). Als de werknemer niet deelneemt aan de eerste eindbeoordeling of na gewettigde afwezigheid aan de eerstvolgende eindbeoordeling, dan heeft hij geen recht op VOV. De werkgever ontvangt dan geen terugbetaling.
Verantwoordelijkheden
Het Vlaams opleidingsverlof werkt niet met papieren attesten van nauwgezetheid. De opleidingsverstrekker is dus niet verplicht om aanwezigheden door te geven aan de werknemer noch aan de werkgever. De opleidingsverstrekker dient de nodige gegevens online in bij het departement WSE. De werkgever heeft in het WSE-loket geen zicht op die gegevens.
Tegenover de werkgever
Het is de plicht van de werknemer om de werkgever op de hoogte te brengen als hij niet aanwezig was in de les (voor opleidingen waarbij verplichte aanwezigheid vereist is). Zijn afwezigheid heeft immers invloed op het op het aantal uren VOV waarop hij recht heeft. Ook als de werknemer niet deelneemt aan de eindbeoordeling (als er een eindbeoordeling voorzien is) of de opleiding stopzet, moet hij dat laten weten aan zijn werkgever.
Het is ook de verantwoordelijkheid van de werknemer om niet méér uren VOV op te nemen dan waar hij recht op heeft. Om dat te kunnen opvolgen, moet hij bij opleidingen waarbij aanwezigheid vereist is zelf zijn uren van aanwezigheid en afwezigheid bijhouden en de afwezigheidsattesten gedurende 3 jaar bewaren. Het departement WSE kan die opvragen. De werknemer moet er zich van bewust zijn dat een deelname aan de eindbeoordeling vereist is als de opleiding een eindbeoordeling voorziet. Als hij niet deelneemt aan de eindbeoordeling, dan heeft hij geen recht op VOV en krijgt zijn werkgever geen terugbetaling van de Vlaamse overheid.
Indien u verandert van werkgever in Vlaanderen en bij uw nieuwe werkgever VOV wenst op te nemen moet u
- binnen de 15 dagen na indiensttreding (een kopie van) het inschrijvingsattest afgeven aan uw nieuwe werkgever om te kennen te geven dat u VOV wil opnemen
- aan uw nieuwe werkgever doorgeven hoeveel uren VOV u al heeft opgenomen bij uw vorige werkgever, met daarbij het totaal aantal uren waar u recht op had
- in samenspraak met uw werkgever het VOV inplannen.
Let op: uw werkgever kan het VOV weigeren als u een schooljaargebonden opleiding volgt EN als de onderneming met een collectieve planning werkt. Dat wil zeggen dat de verlofplanning collectief op ondernemingsniveau wordt beheerd door de ondernemingsraad.
Tegenover de opleidingsverstrekker
Het is de plicht van de werknemer om de opleidingsverstrekker op de hoogte te brengen als hij VOV wil opnemen. De opleidingsverstrekker zal dan de aanwezigheden aan het departement WSE doorgeven. Ook als de werknemer niet aanwezig kan zijn in de les (gewettigd of ongewettigd) of de opleiding wil stopzetten, moet hij de melden aan de opleidingsverstrekker.
Gevolgen
Als de werknemer de opleiding niet nauwgezet volgt, kan dat gevolgen hebben voor zowel de werknemer als de werkgever.
Gevolgen wegens afwezigheid
De werknemer krijgt alleen VOV-uren toegekend voor de lesuren dat hij effectief aanwezig was in de les. De afwezige uren worden niet meegeteld als VOV-uur. De werknemer kan dus niet méér uren VOV opnemen dan het aantal effectief gevolgde lesuren.
Bv. De werknemer is ingeschreven voor 100 lesuren. Hij volgt er maar 80. Hij heeft recht op maximaal 80 uren VOV.
Gevolgen wegens geen deelname aan eindbeoordeling
Als er een eindbeoordeling in de opleiding vervat zit, moet de werknemer daaraan deelnemen. Doet hij dat niet, dan is er geen recht op VOV. De al opgenomen uren VOV zijn dan onterecht opgenomen. De werkgever krijgt voor die uren geen terugbetaling van het departement WSE.
Sanctie
Als de werknemer de opleiding niet nauwgezet volgt en méér uren VOV opneemt dan waar hij recht op heeft, krijgt hij een sanctie: Er wordt 25% afgetrokken van het eerstvolgende recht op VOV.
Terugbetaling aan de werkgever
De werkgever vraagt een terugbetaling aan via het WSE-loket en registreert per kwartaal het aantal opgenomen uren in DmfA. Hij krijgt alleen het aantal uren terugbetaald dat overeenkomt met de attesten die de opleidingsverstrekker online indient bij het departement WSE. Eventueel aangevraagde uren die niet geattesteerd worden door de opleidingsverstrekker, worden niet terugbetaald door het departement WSE.
Terugvorderen van het onterecht uitgekeerde loon
Als blijkt dat de werknemer ten onrechte VOV opnam, bijvoorbeeld omdat hij niet deelnam aan de eindbeoordeling, dan kan de werkgever het ten onrechte uitgekeerde loon terugvorderen bij zijn werknemer (zie artikel 119 van de herstelwet houdende sociale bepalingen van 22 januari 1985).