Metadata: Productie en gebruik elektriciteit
Verantwoordelijke entiteit
Vlaams Energie- en Klimaatagentschap (VEKA)
Metadatafiche laatste update
11-12-2025
DATABRON
De energiebalans wordt opgesteld op basis van verschillende databronnen zoals: data verzameld door VEKA op basis van formulieren voor rapporteringsplichtigen, administratieve data (zoals bevolkingsgegevens, voertuigenpark, landbouwtelling), monitoringrapporten, milieujaarverslagen, emissiejaarrapporten, modellen, enquêtes.
Elke rapporteringsplichtige moet jaarlijks energiegegevens aanleveren aan VEKA. Hiervoor zijn standaardformulieren ontwikkeld.
Voor de VOS productie en gebruik elektriciteit wordt bij VEKA de tabel ‘electricity & heat’ opgevraagd die jaarlijks, als gewestelijke bijdrage, wordt gerapporteerd aan FOD Energie voor Belgische compilatie en rapportering aan Eurostat en het Internationaal Energieagentschap.
STATISTISCHE POPULATIE
De gegevens hebben betrekking op het Vlaamse Gewest. Er worden totaalcijfers per jaar gerapporteerd.
VARIABELEN
Een energiebalans geeft op een coherente manier een inventaris van de energiestromen en energiedata in een bepaald jaar en voor een bepaald geografisch gebied weer. Het meest gebruikt is een balans waarbij per energiedrager alle stromen (producties, import, export, verbruik, voorraden) worden opgesomd.
In Vlaanderen zorgen we zelf voor een sluitende balans, omdat bepaalde cijfers niet op Vlaams niveau beschikbaar zijn. De Vlaamse netto-invoer is niet gekend en wordt voor de meeste energiedragers berekend als zijnde het bruto binnenlands energieverbruik + bunkers - primaire productie. De primaire productie is in Vlaanderen beperkt tot de elektriciteitsproductie uit wind-, waterkracht- en PV-installaties en een berekende waarde voor andere brandstoffen, biomassa en warmte. In het geval van warmte wordt de balans sluitend gemaakt door te stellen dat de netto-invoer gelijk is aan 0 en het totale verbruik intern in Vlaanderen is ‘geproduceerd’. In het geval van biomassa en andere brandstoffen wordt de balans sluitend gemaakt door ze te verdelen over ‘netto-invoer’ en ‘primaire productie’ op basis van beschikbare informatie over de herkomst van biomassa en andere brandstoffen. Vermits Vlaanderen het enige gewest is dat aan zee grenst, worden de Vlaamse zeevaartbunkers gelijkgesteld aan die van België.
De energiegegevens worden uitgedrukt in petajoule (PJ) of in Gigawattuur (GWh).
Deze statistiek toont de netto productie van elektriciteit die beschikbaar is voor de eindconsument, het elektriciteitsgebruik door de eindconsument en de netto-invoer van elektriciteit in GWh in zijn geheel voor Vlaanderen. Ook de bruto productie van elektriciteit wordt getoond naar productiebron.
In het elektriciteitsverbruik per sector is de afgenomen elektriciteit van het net opgenomen alsook de lokaal geproduceerde elektriciteit (door PV, WKK’s, groenestroomproductie-installaties) die ogenblikkelijk en ter plekke verbruikt wordt.
BEWERKINGEN
Bruto elektriciteitsproductie omvat alle elektriciteit die wordt opgewekt uit kernenergie, klassieke brandstoffen, hernieuwbare bronnen (zon, wind, waterkracht) en warmte uit chemische bronnen, zowel van hoofdproducenten als van zelfproducenten. Elektriciteit geproduceerd door batterijen wordt hier niet bij opgenomen.
De netto elektriciteitsproductie wordt in de energiebalans berekend door van de bruto elektriciteitsproductie de elektriciteit de nodig is als hulpdienst voor de werking van de elektriciteitsproductie-installaties in mindering te brengen.
De netto elektriciteitsproductie beschikbaar voor de eindconsument wordt bekomen door de bruto elektriciteitsproductie eerst te vermeerderen met de hoeveelheid die door netgekoppelde batterijen geïnjecteerd wordt op het net en vervolgens het eigenverbruik van de elektriciteitsproductie-installaties, de netverliezen en de elektriciteit die gebruikt wordt voor het opladen van de netgekoppelde batterijen in mindering te brengen.
Het elektriciteitsgebruik door de eindconsument is de som van de elektriciteit afgenomen van het net door de verschillende sectoren en de zelf geproduceerde elektriciteit die direct verbruikt wordt.
De netto-invoer van elektriciteit bereken je door het verschil te nemen tussen het eindverbruik (final consumption observed) en de netto elektriciteitsproductie beschikbaar voor de eindconsument.
Accuraatheid
De accuraatheid zit goed voor de totaalstatistieken voor aardgas en elektriciteit omwille van de gemeten beschikbare waarden. Er zit wel een grotere onzekerheid op de toekenning naar eindsectoren. Vooral op historische jaren was dit moeilijker.
Vergelijkbaarheid
Bij een nieuwe methodologie wordt een aantal jaren teruggerekend in de tijd, maar niet voor alle jaren vanaf 1990. Bijvoorbeeld voor de energiebalans over gegevensjaar 2024 werd er teruggerekend tot en met gegevensjaar 2020.
Door het verkrijgen van betere of meer gedetailleerde gegevens of door het aanpassen van een bepaalde methodologie kunnen elk jaar de cijfers van de energiebalans van historische jaren wijzigen. Daarom zijn er methodologische breuken in de tijdreeks.
Referenties
Vlaams Energie- en Klimaatagentschap (VEKA): Energiestatistieken