Europa heeft in december nog de bakens verzet met een politiek akkoord over de energieprestatierichtlijn van gebouwen op weg naar een klimaatneutrale Europese bouwsector. De volgende jaren en decennia zal die richtlijn heel erg belangrijk worden voor het Vlaamse woningpark en het toekomstig beleid.

Vlaanderen heeft duidelijke doelstellingen vastgelegd voor 2050: bestaande woningen moeten tegen 2050 het energieprestatielabel A hebben. Dit geeft een duidelijk perspectief waar we naartoe moeten. Momenteel heeft bijna 8% van de woningen in Vlaanderen een A-label. Er is dus nog veel werk aan de winkel. Vlaanderen voerde sinds 1 januari 2023 ook een renovatieverplichting in bij woningen met label E of F die verkocht worden. Dit maakte de kopers ook meer prijsbewust in functie van toekomstige renovatiekosten. De woningen met de slechtste energieprestaties daalden het afgelopen jaar in prijs volgens een studie van ERA. Vanaf 2028 wordt de renovatieverplichting ook verder uitgebreid naar label D-woningen. Later komen ook label C- en B-woningen aan bod.

Ook voor niet-residentiële gebouwen is het perspectief duidelijk: alle gebouwen moeten in 2050 koolstofneutraal zijn. Deze langetermijndoelstellingen creëren een duidelijk pad voor de bouwsector, burgers en beleidsmakers.

Vlaanderen wil maximale inspanningen leveren op het gebied van de promotie van warmtepompen. Een groot aantal gebouwen moet grondig gerenoveerd worden, zowel op het vlak van isolatie maar ook inzake verwarmingssysteem. Daarbij steunen we voor bestaande gebouwen op 3 pijlers: gebouwen die nu al klaar zijn voor een warmtepomp, gebouwen die bijna klaar zijn en een hybride warmtepomp kunnen overwegen en gebouwen die eerst grondig energetisch gerenoveerd moeten worden. Voor nieuwbouw is de keuze duidelijk. Daar zal het vanaf 2025 niet meer mogelijk zijn om aan te sluiten op het aardgasnet.

Vooral de prijszetting van fossiele brandstoffen ten opzichte van elektriciteit zal de snelheid van die transitie bepalen. Maar daar knelt het schoentje. Vanuit de Vlaamse Regering proberen we al maximaal de lasten op de elektriciteitsfactuur te schrappen.

Vlaanderen wil zijn burgers maximaal ondersteunen, zowel financieel als organisatorisch bij deze energietransitie. Financiële steun moet vlot toegankelijk zijn, ook voor doelgroepen met beperkte financiële middelen (bvb Mijn VerbouwPremie, Mijn VerbouwLening). Daarnaast is er grote nood aan goede renovatiebegeleiding, via bvb de energiehuizen(opent in nieuw venster) en all-in renovatietrajecten via bijvoorbeeld one-stop-shop.