eDNA onthult een verband tussen uitheemse stierkikkers en het voorkomen van amfibieënziektes
De Amerikaanse stierkikker is een uitheemse amfibiesoort die vanuit Noord-Amerika in België terechtkwam. Deze invasieve exoot kan ziekteverwekkers meedragen waar hij zelf nauwelijks hinder van ondervindt. Twee van die ziekteverwekkers, de chytridschimmel en het ranavirus, zijn wereldwijd verantwoordelijk voor dalende amfibieënpopulaties. Maar komen deze ziekteverwekkers ook voor in Vlaanderen, en is er een verband met stierkikkers?
Om dit te onderzoeken, ontwikkelden we een omgevingsDNA (eDNA)-protocol waarmee je de aanwezigheid van beide ziekteverwekkers in water kan opsporen. Dat protocol werd toegepast op eDNA-stalen uit Vlaamse vijvers in het verspreidingsgebied van de stierkikker. We keken niet alleen of het DNA van de ziekteverwekkers aanwezig was, maar ook naar de hoeveelheid ervan én naar dat van de stierkikker zelf.
De chytridschimmel was aanwezig in 30% van de 157 onderzochte vijvers. Zowel de aanwezigheid als de hoeveelheid van de schimmel bleken sterk gelinkt met de aanwezigheid en hoeveelheid van stierkikkers. Het ranavirus daarentegen vonden we slechts in 6% van de vijvers, en vertoonde geen verband met de aanwezigheid van stierkikker.
De resultaten wijzen erop dat vijvers ingepalmd door stierkikkers een grotere kans hebben om ook de chytridschimmel te herbergen. Onze inheemse amfibieën worden hier meer blootgesteld aan deze ziekteverwekker. Het onderzoek toont dus een verband, maar bewijst niet dat stierkikkers de ziektekiemen zelf verspreiden. Verdere studies zijn nodig om hun exacte rol in dit verhaal te ontrafelen.
Teun Everts & Rein Brys
Beeld boven: stierkikker (Rollin Verlinde - Vildaphoto)