Pers

Terug naar overzicht
Brussel

Nieuwe App helpt blauwalgenproblematiek in Vlaanderen in kaart te brengen


Blauwalgen zijn in feite geen echte algen, maar bacteriën (cyanobacteriën) die wel net als algen met behulp van pigmenten aan fotosynthese doen. Ze komen wereldwijd voor in zeer diverse wateren, maar zijn vooral bekend en berucht wanneer ze zich massaal vermenigvuldigen en daarbij uitgestrekte drijflagen vormen aan het wateroppervlak. Bloeivorming treedt vooral op in stilstaand of traagstromend water met veel voedingsstoffen, en vooral tijdens perioden van stabiel warm en zonnig weer in de zomer.

Eutrofiëring (voedselaanrijking) en klimaatopwarming werken bloeivorming de laatste eeuw meer en meer in de hand. Waar de blauwalgenproblematiek in Vlaamse wateren vroeger vooral beperkt bleef tot ondiepe, voedselrijke (vis)vijvers, worden nu ook diepere plassen en kanalen getroffen.

Deze bloeien veroorzaken daarbij heel wat overlast. Zij gaan o.a. gepaard met het afzetten van visueel onaantrekkelijke, stinkende, slijmerige klompen dode en rottende cellen aan de waterkant en het wateroppervlak. Dit leidt o.a. tot een verstoorde zuurstofhuishouding, waardoor het risico op vissterfte en botulisme sterk toeneemt. Ook zullen door lichtgebrek ondergedoken waterplanten verdwijnen, met permanente vertroebeling van het water en een verlies aan biodiversiteit tot gevolg. Vaak worden gifstoffen vrijgegeven tijdens de groei of bij het afsterven. Deze kunnen bijzonder giftig zijn voor de andere organismen in het water, en zelfs vee en mensen ziek maken. Omwille van deze gezondheidsrisico’s stelt de overheid dan ook een zwem-, recreatie- en/of captatieverbod in bij vaststelling van blauwalgenbloei in openbare wateren.

Het optreden van bloeien is moeilijk te voorspellen en soms van korte duur, waardoor ze niet zo gemakkelijk opgepikt worden bij standaard monitoring. De Bloomin’ Algae web-applicatie van de Universiteit van Edinburgh probeert hierin verandering te brengen. Het is een gebruiksvriendelijke tool (nu ook in Nederlandse versie) die de gebruikers toelaat om foto’s van bloeien op te laden, waarna experten de accuraatheid beoordelen. De waarnemingen en hun beoordeling worden daarna digitaal in kaartvorm raadpleegbaar gemaakt. Het actief betrekken van de burger bij de monitoring van blauwalgenbloei laat toe om:

  • sneller en accurater maatregelen te nemen (bv. plaatsen van waarschuwingsborden)
  • het maatschappelijk draagvlak voor dikwijls onpopulaire maatregelen te verhogen
  • de wetenschappelijke kennis omtrent blauwalgenbloei te vergroten

De App kan je gratis downloaden via Bloomin' Algae | UK Centre for Ecology & Hydrology of rechtstreeks via Google Play of de App store.

Contact: Jeroen Van Wichelen, senior onderzoeker, jeroen.vanwwichelen@inbo.be, telefoon +32 477 53 62 04