Vlaanderen behoort tot de bosarmste regio’s van Europa.
Figuur 1. Bosindex van Europese landen (blauw; Eurostat 2019) en 9 regio’s die qua bevolkingsdichtheid, welvaartspeil en oppervlakte vergelijkbaar zijn met Vlaanderen (groen; gebaseerd op EFI Forest map of Europe, 2011). Deze figuur verwijst naar figuur 69 in het Natuurrapport 2020.
De bosindex geeft aan welk percentage van een gebied bebost is.
Vlaanderen heeft een bosindex van 10,3 procent (Quataert, De Keersmaeker, en Van Daele 2019). In Europa hebben alleen Malta en IJsland een nog lagere bosindex (Eurostat 2019). De indices op lidstaatniveau verbergen grote regionale verschillen. Kijken we naar een aantal sociaaleconomische regio’s die qua bevolkingsdichtheid, economisch welvaartspeil en oppervlakte de meeste gelijkenissen vertonen met Vlaanderen, dan staat Vlaanderen ook daar onderaan de rangschikking. Alleen West-Nederland heeft met 4,4 procent nog minder bos dan Vlaanderen.
Eurostat. 2019. “Agriculture, Forestry and Fishery Statistics - 2019 Edition”. Luxemburg: Publications Office of the European Union.
Quataert, Paul, Luc De Keersmaeker, en Toon Van Daele. 2019. “Advies over de inzet van de Vlaamse meetnetten om de trend van het bosareaal op te volgen. Een statistische evaluatie. (INBO.A.3744).” Brussel: Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek.
- Periodiciteit: eenmalig - Volgende update: onbekend - Databereik: Variërend per lidstaat en regio. Vlaanderen: 1997-1999 (VBI 1)
De bosoppervlakte per lidstaat is overgenomen uit de Forest Europe/UNECE/FAO bevraging over Pan-Europese indicatoren voor duurzaam bosbeheer. Voor de meeste lidstaten zijn de cijfers in de bevraging afkomstig van de nationale bosinventarissen, die elk een verschillende tijdspanne bestrijken. Voor België zijn de cijfers gebaseerd op de Waalse (1994-2010) en Vlaamse (1997-1999) bosinventarissen. Voor Vlaanderen zijn recentere cijfers over de bosoppervlakte beschikbaar die gebaseerd zijn op de metingen van de tweede bosinventaris (2009-2019). Omdat het verschil tussen de oppervlakteschattingen van beide inventarisatieperiodes ruim binnen de foutenmarges valt, kan niet worden geconcludeerd dat de bosoppervlakte de voorbije twintig jaar veranderd is (Quataert, De Keersmaeker, en Van Daele 2019). De gerapporteerde bosindex van Eurostat (2019) (Figuur 1) wijkt dus niet significant af van de meest recente schatting.
De bosoppervlakte per sociaaleconomische regio werd berekend op basis van de Europese boskaart van EFI. De boskaart toont de bosbedekking in de Europese lidstaten, met een resolutie van 1 x 1 kilometer. De kaart dateert van 2011 en is gebaseerd op satellietbeelden van de aan- of afwezigheid van bos in 2006. Deze werd vervolgens gekalibreerd met de bosoppervlakte per administratieve regio, zoals gerapporteerd in de nationale bosinventarissen. Voor Vlaanderen zijn dat de gegevens van de eerste bosinventaris (1997-1999). De inventarisatieperiodes waarop de bosindex voor de andere regio’s gebaseerd zijn, zijn gedocumenteerd op de website van EFI. Om de bosindex per sociaaleconomische regio te berekenen, werd de EFI-boskaart gecombineerd met de kaart van de NUTS-11 regio’s. Daaruit werden de negen regio’s geselecteerd die de meeste gelijkenissen vertonen met het Vlaams Gewest, voor wat betreft het welvaartspeil, de oppervlakte en de bevolkingsdichtheid (Zie Algemene toestand en trends in Vlaanderen - Ruimtegebruik).
Er is geen betrouwbaarheidsanalyse van de bosindex per lidstaat of regio beschikbaar. De analyse combineert datasets die methodologisch verschillend zijn opgebouwd en verschillende tijdsperiodes omspannen. Omdat de meeste nationale bosinventarissen meerdere jaren in beslag nemen, wijken de gerapporteerde bosoppervlaktes af van de werkelijke oppervlakte op het moment van rapportering.
Broncode indicator: E1_bos_figuur-69_bosindex.Rmd - Basisdata: bosindex.tsv - Metadata basisdata: bosindex.yml
Eurostat. 2019. “Agriculture, Forestry and Fishery Statistics - 2019 Edition”. Luxemburg: Publications Office of the European Union.
Quataert, Paul, Luc De Keersmaeker, en Toon Van Daele. 2019. “Advies over de inzet van de Vlaamse meetnetten om de trend van het bosareaal op te volgen. Een statistische evaluatie. (INBO.A.3744).” Brussel: Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek.
NUTS of Nomenclature d’Unités Territoriales Statistiques is een gestandaardiseerde classificatie van landen en regio’s die wordt gebruikt binnen de Europese Unie voor statistische ruimtelijke analyses. NUTS-1 omvat 92 regio’s, net onder het nationale niveau, zoals het Vlaams, het Brussels Hoofdstedelijk en het Waals Gewest.↩︎