Definitie

Deze indicator toont de evolutie van cultuurgrond met natuurgerichte beheerovereenkomsten.

Bespreking

Landbouwers kunnen vrijwillig vijf jaar durende beheerovereenkomsten sluiten met de Vlaamse overheid om extra inspanningen te doen voor de natuur en het landschap. In die overeenkomsten staan maatregelen die verdergaan dan het naleven van wettelijke randvoorwaarden en bestaande regelgeving.

De beheerovereenkomsten perceelrandenbeheer beogen het bufferen van kwetsbare natuurelementen en het voorzien van nectar en pollen voor bestuivers. Het onderhoud van kleine landschapselementen (KLE’s) dient voor het onderhoud van houtige landschapselementen. Er zijn verder aparte categorieën voor soortenbescherming en het botanisch beheer van waardevolle graslanden.

Omdat 2021 en 2022 overgangsjaren zijn tussen het oude en het nieuwe GLB, bespreken we de trend tussen 2015 en 2020. De oppervlakte van de BO botanisch beheer steeg gestaag. Die oppervlakte is in 2022 ongeveer gelijk voor de ontwikkeling en de instandhouding van soortenrijk grasland.

Perceelsrandenbeheer nam in die periode eveneens traag toe. Drievierde van de oppervlakte diende voor de aanleg en onderhoud van gemengde grasstroken.

Soortenbescherming verdriedubbelde in oppervlakte tijdens de periode 2015-2020. Deze pakketten worden gesloten in gebieden die aangeduid zijn voor soortenbescherming. Akkervogelmaatregelen zijn hierbij het populairst. Het gaat hierbij om zowel faunastroken (2273 ha) als wintervoedsel (1580 ha). Graslandbeheer voor weidevogels gebeurt op 1243 ha.

De aanleg en onderhoud van houtige kleine landschapselementen wordt betoelaagd op twee manieren. De aanleg is een niet productieve investering die betoelaagd wordt uit het Vlaams Landbouwinvesteringsfonds (VLIF). Het gaat om investeringen die bijdragen aan het verhogen van de biodiversiteit, een verbeterd waterbeheer en het verminderen van erosie. Het onderhoud is een beheerovereenkomst waarvoor de landbouwer een jaarlijkse vergoeding ontvangt. Het onderhoud van heggen en houtkanten neemt sterk af sinds 2015 omwille van een strengere aflijning in de soortensamenstelling en verschijningsvorm.