Terug naar overzicht

Programma 'Landbouw en Biodiversiteit'

Botanisch beheerde akkerrand (foto Jeroen Mentens - Vildaphoto)
Botanisch beheerde akkerrand (foto Jeroen Mentens - Vildaphoto)

Details

...

Typische soorten van het agrarisch gebied blijven, ondanks alle inspanningen, verder achteruit gaan. Ook elders, in Vlaanderen of zelfs ver daarbuiten, blijft de biodiversiteit achteruit gaan. De EU Natuurherstelverordening verplicht ons om de biodiversiteit op te volgen en te herstellen, tot wetenschappelijk onderbouwde bevredigende niveaus. Ook de PAS vraagt verdere inspanningen. Het IPBES Transformative Change Assessment (2025) beklemtoont de noodzaak om onderliggende oorzaken van biodiversiteitsverlies aan te pakken. Het IPBES Nexus Assessment (2025) toont de nood aan een geïntegreerde aanpak van onder meer biodiversiteit en voedsel, die synergie maximaliseert en trade-offs minimaliseert.

Meetnet: Voortbouwend op onze inspanningen van het Meetnet Biodiversiteit in Agrarisch Gebied (MBAG), leveren we objectieve en betrouwbare wetenschappelijke data over de toestand en trend van biodiversiteit in landbouwgebied, in functie van rapportageverplichtingen die voortvloeien uit de Natuurherstelverordening. Specifieke focus gaat uit naar boerenlandvogels, wilde bestuivers en landschapselementen met hoge diversiteit. De toekomst van dit meetnet wordt herbekeken in kader van de prioriteitenstelling (1.3) en de Natuurherstelwet.

Positieve praktijken: Landbouw staat voor grote uitdagingen op ecologisch, sociaal en economisch vlak. De nood aan het herdenken van ons voedselsysteem en het zoeken naar natuurgebaseerde oplossingen is hierbij breed aanvaard. In de Europese Biodiversiteitsstrategie 2030 is sprake van “transformative change”. Over de manier waarop bestaat nog veel discussie. Via projectontwikkeling, wil INBO wil inzetten op positieve praktijken, die zowel de biodiversiteit, de landbouwer, de voedselproductie, als de volksgezondheid ten goede komen. In overleg en samenwerking met talrijke partners, onderzoeken we hoe agro-ecologische- en andere landbouwpraktijken en natuurherstel elkaar kunnen versterken. Beheerovereenkomsten en ecoregelingen kunnen hierbij een hefboom zijn. Deze praktijken zijn ook nodig om te voldoen aan de doelstellingen uit de Natuurherstelverordening zoals een uitbreiding van landschapselementen met hoge diversiteit in het landbouwgebied, het stoppen van de achteruitgang en opnieuw laten stijgen van de landbouwvogelindex en de populaties van wilde bestuivers, dit tot een bevredigend niveau bereikt is. We onderzoeken hoe natuurherstel kan worden gerealiseerd op een manier die ook de landbouwbedrijfsvoering ten goede komt. Daarbij werken we intensief samen met landbouwers en hun organisaties. We werken ook intensief samen met het ILVO, alsook met andere wetenschappelijke instellingen, zowel in binnen- als buitenland.

Beleidsondersteuning: Het INBO ondersteunt het beleid om biodiversiteit beter te integreren in het landbouw-, voedsel- en plattelandsbeleid, met aandacht voor de socio-economische context. Dit doen we via adviezen, beantwoording van vragen en deelname aan overlegfora (zoals het Platform Landbouwonderzoek, Atelier Voeding, Living Lab Agro-Ecologie, enz.). We werken samen met Vlaamse entiteiten rond thema’s als natuurinclusieve landbouw en natuurgebaseerde oplossingen, onder meer via structurele samenwerkingen zoals die met de VLM.

Status In uitvoering
Effectieve start/einddatum 04/09/2018 - 31/12/2029

Teams

INBO Onderzoeksdomein(en)

  • Landbouw
  • Data & Infrastructuur