Programma 'Multifunctionele open ruimte'

Conceptual image of open landscape and housing (Shutterstock)

Details

Gebiedsgericht werken staat centraal in de Beleidsnota Omgeving 2024-2029. Deze aanpak maakt het mogelijk om op pragmatische wijze interbestuurlijk samen te werken, maatwerk te leveren en onderbouwde beslissingen te nemen. De Vlaamse overheid zet in op samenwerking tussen verschillende bestuursniveaus, gebiedsgerichte investeringsagenda’s en ondersteuning van lokale coalities. Geïntegreerde gebiedswerking moet resulteren in een multifunctionele open ruimte, waar de nodige plaats is voor onder andere landbouw, natuur, klimaatmitigatie en -adaptatie, waterberging, ondernemerschap, recreatie en ontspanning.

Het INBO wil wetenschappelijke ondersteuning geven aan natuurinclusieve gebiedsgerichte werking. Dit doen we zoveel mogelijk via bestaande gebiedsgerichte planningsprocessen die werken met lokale coalities, zoals de Landschapsparken, Water-Land-Schappen, Nationale Parken, etc. Hierbij streven we naar win-wins tussen de verschillende actoren op het terrein, rekening houdend met de beleidsdoelstellingen en de draagkracht van het landschap en het natuurlijk systeem. Op basis van pilootprojecten formuleren we aanbevelingen voor het beleid en de praktijk. Daarom zullen we ons actief engageren in fora die gebiedsgerichte werking ondersteunen, zoals het Open Ruimte Platform (ORP) en het Landschapspark Programmateam.

Om dit te operationaliseren zal het INBO gebruikmaken van verschillende wetenschappelijke kaders, zoals: socio-ecologisch systeemdenken, landschapsecologie, polycentric governance, meervoudige waardering, participatie en co-creatie. De prioritaire onderzoeksdoelstellingen voor 2025-2029 zijn: 

• We passen systeemdenken toe op landschapsniveau om complexe oorzaak-gevolgrelaties en beleidscontexten beter te begrijpen. Deze inzichten ondersteunen toekomstscenario’s en strategische besluitvorming.
• We voeren (landschaps)ecologische analyses uit om te begrijpen hoe ingrepen in landgebruik ecosystemen beïnvloeden, en om doordachte beheermaatregelen te ontwikkelen. Hierbij bouwen we voort op kennis uit andere programma’s zoals natuurnetwerken, landbouw en biodiversiteit.
• We analyseren actoren en hun noden door te inventariseren welke waarden zij toekennen aan het landschap en hoe zij de toekomst ervan zien. Zo brengen we ook potentiële fricties in beeld.
• Tot slot onderzoeken we de beleidscontext van gebiedsgerichte werking en hoe beleidsinstrumenten en gebiedscoalities effectiever kunnen bijdragen aan duurzaam landgebruik. Casestudies helpen om succesfactoren voor inclusieve en doelgerichte samenwerking te identificeren.

Teams

• Natuur & Maatschappij
• Landschapsecologie en Natuurbeheer
• Milieu en Klimaat
• Natuurrapport & adviescoördinatie
• Zoetwaterhabitats
• Managementteam
• Biotoopdiversiteit
• Eigen Vermogen INBO
• Estuaria

INBO Onderzoeksdomein(en)

• Landbouw
• Natuur & maatschappij
• Beschermde natuur

Tags

• landschappen,
• participatie
• ecosysteemdiensten
• multifunctionele