Meer oude bossen door een betere kartering
De leeftijd van bossen in Vlaanderen is erg variabel: sommigen zijn eeuwenoud, terwijl andere pas in de 20ste eeuw ontstonden. Bosecosystemen ontwikkelen erg traag en hun ouderdom bepaalt heel wat kenmerken, zoals de koolstofopslag en biodiversiteit. De kaart van de bosleeftijd is daarom een belangrijke hulp voor het bosbeheer en -beleid. Deze kaart geeft in vier klassen weer op welk tijdstip tussen 1775 en 2000, een bos is ontstaan.
De eerste versie van de kaart dateert van 2001 en is gedigitaliseerd met scans van historische kaarten. Die waren van een veel minder goede kwaliteit dan wat nu beschikbaar is. In het bijzonder op de kaarten van Vandermaelen was het onderscheid tussen bos en ander landgebruik niet altijd duidelijk. Deze kaart van rond 1850 is erg waardevol voor het beleid: een bos dat ook al op deze kaart aanwezig is en op dit moment vooral uit loofbomen bestaat, voldoet immers aan de criteria voor Europees beschermd habitat.
De voorbije jaren controleerden we daarom systematisch de bossen op de kaart van 1850. De oppervlakte bos ontstaan vóór 1850 nam daardoor toe op de bosleeftijdkaart, van 31.749 ha (versie 2001) tot 32.958 ha (versie 2021).
Ondanks deze correcties moet je nog steeds rekening houden met de beperkingen van de bosleeftijdkaart: voor lokale studies raden we aan om ook de historische kaarten zelf te bekijken.
Luc De Keersmaeker en Marc Esprit
Een uitsnede van de twee versies van de bosleeftijdskaart. Rechts op de versie 2021 een oud bos (groen weergegeven), dat in de versie 2001 ontbrak door een digitalisatiefout.
Beeld boven: sHerenbos (foto INBO, Luc De Keersmaeker)