Planten onthouden veranderende temperatuur
Dat de temperaturen stijgen, voelen we zelf aan den lijve. Maar welke invloed heeft een hogere temperatuur op planten en in bijzonderheid op hun nakomelingen?
In twee opeenvolgende jaren voerden we gecontroleerde kruisingen uit op Europese vogelkers, een inheemse struiksoort. Daarbij brachten we pollen van één vaderplant aan op de stampers in de bloemen van enkele genetisch identieke moederplanten, namelijk klonen. De helft van deze moederplanten plaatsten we na de bevruchting in een warme serre, de andere helft in een koude. Gerijpte bessen werden geplukt op alle moederplanten en verder onder volledig dezelfde omstandigheden opgekweekt. Het temperatuurverschil betrof dus enkel de periode van de zaadrijping op de moederplanten.
Al deze jonge planten vertoonden in de herfst dezelfde bladverkleuring. Maar de knopuitloop in het voorjaar verschilde wel. In het eerste jaar liepen de planten van de warme zaadrijping vroeger uit. In het tweede en derde jaar liepen ze juist later uit. Een warmtebehandeling op de jonge planten in het vierde voorjaar vergrootte het onderscheid in uitlopen tussen de planten van de koude en warme zaadrijping.
De reactie in het eerste jaar was vermoedelijk een na-effect, mogelijk omdat bessen in de warme conditie sneller rijpten op de moederplanten. Het latere uitlopen in de jaren daarop, nog verstrekt in een warmer voorjaar, wijst op een herinnering van de plant aan een (te) warme zaadrijping.
Dit geheugen van de plant vraagt verder onderzoek, maar wijst er wel op dat planten in staat zijn veranderende omstandigheden te onthouden.
Meer lezen: Temperature during Seed Maturation Influences Timing of Bud Burst in Seedlings and Saplings of Prunus padus
Beeld boven: Europese vogelkers (foto Rollin Verlinde - Vildaphoto)