Sophie De Paepe
Kennis en Beleid
Het voorzitterschap Cultuur
Dankzij het voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie is België 6 maanden lang nog iets meer dan anders het kloppende hart van de EU. Dat brengt heel wat extra internationale aandacht met zich mee en is meteen een uitgelezen kans om de Belgische expertise in de verf te zetten. We zorgen als voorzitter niet alleen voor de continuïteit van de EU-agenda en de goede samenwerking tussen de lidstaten, maar krijgen ook de kans om onze eigen klemtonen te leggen.
De Vlaamse cultuurprioriteiten tijdens het Belgische voorzitterschap zijn:
- De digitale transformatie van de 'culturele en creatieve sectoren en industrieën' (CCSI) ondersteunen en stimuleren.
- Vlaams en Europees cultureel erfgoed op de EU-agenda Cultuur houden.
- De Vlaamse culturele identiteit zichtbaar maken en een Europees collectief gedeelde identiteit promoten.
Centraal in het voorzitterschap staat de Raad Cultuur, maar ook de andere formele en informele evenementen die het departement organiseert, spelen een belangrijke rol.
De Raad Cultuur
De EU-ministers die bevoegd zijn voor Cultuur komen samen tijdens de Raad Cultuur. Naast het voortzetten van de lopende Europese cultuurdossiers nemen we als voorzitter het initiatief tot raadsconclusies rond de digitale transformatie van de culturele en creatieve sectoren. In tegenstelling tot wetgeving zijn raadsconclusies niet juridisch bindend, maar geven ze de positie van de lidstaten weer over een bepaald thema. De Raad neemt hier dus, na debat tussen de lidstaten, een politiek standpunt in over een onderwerp of vraagstuk.
Deze raadsconclusies focussen op het thema ‘het versterken van de CCSI in het datagedreven werken in functie van publieksparticipatie en -ontwikkeling'. Verschillende lidstaten namen al initiatief rond digitale dataverzameling en communicatie over het culturele aanbod, maar er is zelden overkoepelende afstemming en kennisdeling tussen de landen. Europese samenwerking zou heel wat voordelen bieden, zoals de mogelijkheid om data van lidstaten en culturele organisaties centraal uit te wisselen en zo gedeelde inzichten te ontwikkelen. De Europese Unie beschikt ook al over het nodige instrumentarium om afstemming en uitwisseling tussen landen mogelijk te maken.
Binnen België lopen momenteel belangrijke projecten rond dit thema. België kan, samen met andere landen die voorlopers zijn op het vlak van (digitale) data over cultuurparticipatie, een voortrekkersrol opnemen in het uittekenen van richtlijnen en kwaliteitsstandaarden op Europees niveau.
Evenementen
Conferentie: Empowering the Cultural and Creative Sectors in Data-Driven Audience Development – 8 tot 9 februari 2024
Ter ondersteuning van de werkzaamheden in de Raad Cultuur en de raadsconclusies organiseert het departement op 8 en 9 februari 2024 de conferentie 'Empowering the Cultural and Creative Sectors in Data-Driven Audience Development' in Gent. Twee dagen lang gaan we dieper in op de digitale transformatie van de culturele en creatieve sectoren (CCS), met bijzondere aandacht voor datagebruik en de digitale mogelijkheden om publieksparticipatie aan te moedigen. Op het programma staan onder meer beleidsvoorstellen om datagedreven praktijken te realiseren, de ethische vraagstukken bij het gebruik van (publieks)data, de digitale en collectieve dataverwerkingsinfrastructuur, de bevordering van internationale samenwerking, het versterken van competenties en het aanmoedigen van kennisdeling rond datagebruik in de CCS.
De conferentie zal een platform bieden waar kennisdeling en samenwerking gestimuleerd wordt, door het samenbrengen van beleidsmakers van de Europese Unie en de lidstaten, commissarissen en commissieleden, experten van EU-instellingen, academici, Europese culturele bovenbouworganisaties en experten. Door ruimte te bieden aan boeiende sprekers en inspirerende voorbeelden, streeft het Belgische voorzitterschap ernaar om een aanzet te geven tot meer internationale samenwerking op het vlak van datagedreven werken binnen de CCS.
Conferentie: Unity in Diversity? Culture, Heritage and Identity in Europe – 15 tot 17 april 2024
Van 15 tot 17 april 2024 vindt in Antwerpen een bijeenkomst plaats van hooggeplaatste professionals uit gerenommeerde Europese cultuur- en erfgoedinstellingen, cultuurattachés en -ambtenaren (Denkgroep EU en Cultureel Erfgoed) en het Europese culturele middenveld.
Het doel van de conferentie is om samen dieper in te gaan op de complexe verbindingen tussen de concepten cultuur, erfgoed en (Europese) identiteit. Door het stimuleren van een open en prikkelend debat streven we er samen met het agentschap Onroerend Erfgoed naar om de veelzijdigheid van deze begrippen te bespreken en de onderlinge verbanden ertussen in kaart te brengen. Centraal in deze discussies staat de vraag hoe cultuur en erfgoed bijdragen aan de vorming en uitdrukking van de Europese identiteit, en wat hier de uitdagingen en kansen zijn.
Informeel ministerieel werkdiner over Cultuur, Erfgoed en (Europese) Identiteit – 13 mei 2024
Aan de vooravond van de Raad Cultuur nodigt minister van Cultuur Jan Jambon de Europese cultuurministers uit voor een informeel werkdiner in Antwerpen op 13 mei 2024.
Tijdens deze bijeenkomst bouwen zij verder op de gesprekken die voortkwamen uit de conferentie 'Unity in Diversity? Culture, Heritage and Identity in Europe’. Het doel van deze bijeenkomst is om een open debat te houden over de rol en bijdrage die cultuur en erfgoed spelen in het (Europese) identiteitsdiscours.