Topstukken
Klik hier om de folder Topstukken te openen.
Vlaanderen kent een rijke erfgoedtraditie. Met het Topstukkendecreet wil de Vlaamse overheid roerend cultureel erfgoed van uitzonderlijk belang beschermen en borgen en ervoor zorgen dat zeldzame en onmisbare voorwerpen en verzamelingen in Vlaanderen niet verloren gaan.
Wat zijn topstukken?
Een roerend goed of een verzameling geldt als topstuk als het vanwege de archeologische, historische, cultuurhistorische, artistieke of wetenschappelijke betekenis ervan voor de Vlaamse Gemeenschap als zeldzaam en onmisbaar beschouwd moet worden.
Enkel de 'zwaargewichten' die beantwoorden aan de strenge selectiecriteria 'zeldzaam en onmisbaar' zijn topstukken.
- Zeldzaam betekent dat er zich uiterst weinig andere gelijke of gelijksoortige voorwerpen of verzamelingen in dezelfde staat in Vlaanderen bevinden.
- Onmisbaar betekent dat het voorwerp of de verzamelingen minstens één van de volgende vier eigenschappen bezit: een bijzondere waarde voor het collectieve geheugen, een schakelfunctie, een ijkwaarde of een bijzondere artistieke waarde.
Bijzondere waarde voor het collectieve geheugen houdt in dat het voorwerp of de verzameling een duidelijke herinnering is aan onder meer personen, instellingen, gebeurtenissen of tradities die belangrijk zijn voor de cultuur, de geschiedenis of de wetenschapsbeoefening in Vlaanderen.
Schakelfunctie betekent dat het voorwerp of de verzameling een relevante schakel vormt in een ontwikkeling die belangrijk is voor de evolutie van de kunst, de cultuurgeschiedenis, de archeologie, de geschiedenis of de wetenschapsbeoefening.
IJkwaarde houdt in dat het voorwerp of de verzameling een belangrijke bijdrage vormt in het onderzoek of de kennis van andere belangrijke voorwerpen in de kunst, de cultuur, de archeologie, de geschiedenis of de wetenschap.
Bijzondere artistieke waarde duidt op het artistieke belang van het voorwerp of de verzameling in vergelijking met de gekende kunstproductie.
Een aantal van de zwaargewichten zijn opgenomen in de Topstukkenlijst.
Welke cultuurgoederen zijn opgenomen in de Topstukkenlijst?
Neem een kijkje in de Topstukkendatabank.Welke maatregelen gelden voor topstukken?
Voor deze unieke beschermde voorwerpen en verzamelingen gelden enkele speciale maatregelen:
- Wil je als eigenaar, bezitter of houder van een beschermd voorwerp of beschermde verzameling een fysische ingreep laten uitvoeren op het topstuk dat opgenomen werd in de Topstukkenlijst? Dan moet je vooraf een toelating vragen. Eens je die toelating hebt, kun je ook een restauratiesubsidie aanvragen.
- Ben je eigenaar, bezitter of houder van een topstuk of van een cultuurgoed dat onder de criteria ‘zeldzaam en onmisbaar’ valt en wil je het tijdelijk of definitief buiten Vlaanderen brengen, dan heb je een vergunning nodig:
|
Sommige topstukken die opgenomen werden in de Topstukkenlijst bevinden zich in een site beschermd door het Onroerend Erfgoeddecreet. Als het topstuk integrerend deel uitmaakt en bijdraagt tot de erfgoedwaarde van het onroerend goed, dan is het topstuk ook beschermd door dit decreet. De rechtsgevolgen van het Onroerend Erfgoeddecreet zijn dan van toepassing op het topstuk. In dat geval heb je voor werken aan het topstuk toelating nodig van het agentschap Onroerend Erfgoed of van de erkende onroerenderfgoedgemeente en kun je beroep doen op een erfgoedpremie. |
