Opmaak JKP 2020-2024

Vijf prioriteiten om beter op te groeien in Vlaanderen en Brussel

De Vlaamse regering keurde op 13 maart 2020 vijf prioriteiten goed voor het toekomstige jeugd- en kinderrechtenbeleidsplan (JKP).  Het is de eerste keer dat de Vlaamse Regering zo’n duidelijke focus kiest voor het JKP.

 

Concrete plannen en projecten

De betrokken vakministers gaven de gekozen prioriteiten een invulling via concrete acties. Dat resulteerde in het definitieve jeugd- en kinderrechtenbeleidsplan (JKP) dat de Vlaamse Regering goedkeurde op 25 september 2020.

 

De vijf prioritaire doelstellingen

1. Welbevinden en positieve identiteitsontwikkeling

Kinderen en jongeren moeten zich, waar dan ook, goed in hun vel voelen. Meer en meer jonge mensen krijgen te kampen met druk. Daarnaast is zelfdoding één van de belangrijkste doodsoorzaken bij jonge mensen. Geweld op school, stress, prestatiedruk, vragen omtrent diversiteit en gender … het zorgt ervoor dat steeds meer jongeren het moeilijk hebben. Uit een onderzoek van De Ambrassade blijkt dat 38% van de bevraagde jongeren tussen 14 en 25 jaar zich niet goed in zijn of haar vel voelt. De Vlaamse overheid wil kinderen en jongeren de nodige veerkracht geven om met deze uitdagingen om te gaan.

2. Gezonde en leefbare buurten

De Vlaamse overheid wil inzetten op gezonde en leefbare buurten voor kinderen en jongeren. De jeugd is erg betrokken bij de klimaatuitdagingen en de toekomst van de planeet. Die uitdagingen beginnen lokaal: elk kind en jongere heeft het recht om op te groeien in een gezonde omgeving. Daarnaast moeten onze kinderen en jongeren opgroeien in goede en gezonde buurten: met kwaliteitsvolle woningen, voldoende ‘hangruimte’, toegang tot ontspanning, bereikbaarheid, … Het is belangrijk dat de stem van kinderen en jongeren wordt meegenomen in het ontwerpen en inrichten van onze openbare ruimtes.

3. Engagement in de samenleving door vrijwillige inzet

De Vlaamse overheid wil ervoor zorgen dat kinderen en jongeren actief kunnen bijdragen tot de samenleving. De overheid wil hen stimuleren om zich vrijwillig in te zetten. Kinderen en jongeren moeten tijd en ruimte krijgen om zich te kunnen engageren in de maatschappij. De kracht van de stem van kinderen en jongeren speelt een belangrijke rol. Dit vrijwillig engagement moet erkend en gewaardeerd worden.

4. Vrijetijdsbesteding voor allen

De Vlaamse overheid wil alle kinderen en jongeren optimaal van hun vrije tijd laten genieten. Daarvoor wordt er ingezet op een geïntegreerd vrijetijdsbeleid. Dit betekent dat alle kinderen en jongeren toegang moeten hebben tot een kwaliteitsvol vrijetijdsaanbod. Er zijn nog te veel obstakels. Kinderen in opvangcentra, kinderen met een handicap of kinderen in armoede: een kwart van de sociaaleconomisch achtergestelde jongeren is bijvoorbeeld nooit lid geweest van een sportclub. De Vlaamse overheid wil met een inclusief en divers vrijetijdsbeleid hier werk van maken.

5. Mediawijsheid

De Vlaamse overheid wil kinderen en jongeren versterken als kritisch denkende en mediawijze burgers. Kinderen en jongeren moeten weerbaarheid opbouwen, (digitale) vaardigheden ontwikkelen en een brede waaier aan mogelijkheden hebben om geïnformeerd, actief en creatief om te gaan met alle vormen van online en offline media. Ze moeten vertrouwd zijn met termen als fake-news, sexting, privacy, … om zo op een veilige en geïnformeerde manier hun weg te vinden binnen een steeds meer internationale en digitale wereld.

Groteprioriteitendebat

Het Groteprioriteitendebat is een belangrijke mijlpaal in de opmaak van het Vlaams jeugd- en kinderrechtenbeleidsplan 2020-2024. Dat plan verzamelt alle aandachtspunten voor kinderen, jongeren en hun rechten, die de Vlaamse ministers de komende jaren met hun beleid willen aanpakken.

Het Groteprioriteitendebat vond eind april 2019 in Brussel plaats. Zo'n 150 vertegenwoordigers van de verschillende beleidsdomeinen van de Vlaamse overheid, experten, jongeren en actoren uit het middenveld en uit lokale besturen gingen in gesprek over de grote beleidsdomeinoverschrijdende – of 'transversale' – uitdagingen waar kinderen en jongeren van wakker liggen, en waar er de komende jaren op ingezet moet worden. 

Aan het einde van een boeiend en constructief debat werd gepeild naar prioritaire thema's die het brede jeugd- en kinderrechtenveld opgenomen wil zien in het volgende jeugd- en kinderrechtenbeleidsplan (JKP). De Vlaamse Regering heeft op basis hiervan vijf doelstellingen geselecteerd. 

Dertien prioriteiten

De dertien prioriteiten werden in deze volgorde verkozen:

  1. Armoede terugdringen;
  2. Psychisch welbevinden en positieve identiteitsontwikkeling;
  3. Duurzame en veilige buurten;
  4. Kinderen en jongeren een stem geven in de toekomst van de planeet;
  5. Engagement van kinderen en jongeren in de samenleving mogelijk maken;
  6. Inclusieve invulling van vrije tijd over de beleidsdomeinen heen;
  7. Ontwikkeling anti-discriminatiestrategie;
  8. Representatieve beeldvorming van kinderen en jongeren in al hun diversiteit;
  9. Kritisch denken en mediawijsheid stimuleren;
  10. Leerloopbaan op maat en terugdringen vroegtijdige schoolverlaters;
  11. Welbevinden van minderjarige nieuwkomers;
  12. Rechten van uithuisgeplaatste kinderen en jongeren waarborgen;
  13. Toegang tot kwaliteitsvolle jobs.

Deze rangschikking werd doorgegeven aan de regeringsonderhandelaars en later aan de nieuwe Vlaamse Regering. De Vlaamse Regering bepaalt ter voorbereiding van het nieuwe Vlaamse jeugd- en kinderrechtenbeleidsplan, binnen een half jaar na het begin van de regeerperiode, maximaal vijf prioritaire, transversale doelstellingen voor kinderen en jongeren op basis van de omgevingsanalyse die het Departement CJM bezorgt aan de Vlaamse Regering.

Verslagen Groteprioriteitendebat

 
Pleidooien van sprekers tijdens de plenaire sessie