Ondersteuningsaanbod voor verenigingen

September 2023

Definitie

Specifieke ondersteuningsvormen die de gemeente biedt aan erkende én niet-erkende sport-, jeugd- en culturele verenigingen. De indicator toont welke specifieke vormen van ondersteuning de gemeente inzet voor de domeinen Cultuur, Jeugd en Sport; alsook welke initiatieven de gemeente nog neemt om het aanbod van verenigingen toegankelijk te maken voor kansengroepen of bijzondere doelgroepen.    

De lokale vrijetijdsmonitor somt de volgende ondersteuningsvormen op: 

Digitale subsidieprocedure 

Hiermee kunnen verenigingen een subsidie of toelage volledig via digitale weg aanvragen. De gemeente kent de subsidie of toelage toe volgens een subsidiereglement. Subsidiereglementen trachten bij te dragen aan de kwalitatieve verbetering van de dienstverlening. 

De sectorgraad van de gemeente bepaalt een subsidie volgens een beoordeling van de werking die een activiteit organiseert. Die beoordeling is er op basis van een aantal kwaliteitscriteria en specifieke criteria per doelstelling waaraan de vereniging dient te voldoen. De gemeente kan haar beoordeling dan met een puntensysteem omzetten in een bepaald subsidiebedrag. 

Financiële ondersteuning 

Dit zijn projectsubsidies, structurele werkingssubsidies, of subsidies in het kader van infrastructuur. Mogelijks sluit de gemeente deze subsidies af door een convenant. Een convenant is een vrijwillige samenwerkingsovereenkomst tussen het lokale bestuur en de belangstellende partijen. Door een convenant af te sluiten engageert het gemeentebestuur zich om proactief te werken aan de integrale toegankelijkheid van haar diensten. 

De gemeente kan onder financiële ondersteuning een korting geven op bepaalde retributies. Een retributie is een billijke vergoeding die individuen aan de gemeente betalen voor een prestatie of dienst. De gemeente kan hierop voor een unieke situatie korting geven, bijvoorbeeld voor het parkeren op de openbare weg. Financiële ondersteuning is er dus op zowel gereglementeerde, als op niet-gereglementeerde of facultatieve basis. 

Immateriële ondersteuning 

Dit is inhoudelijke ondersteuning waaronder advies of expertisedeling, juridische dienstverlening, bemiddeling, het toekennen van plaatsen voor publieke wegbewijzering, het verstrekken van informatie over beschikbare accommodatie, of de begeleiding ter ondersteuning van de medewerkers. 

Netwerkondersteuning telt ook mee, zoals het in verbinding stellen van de verschillende partijen ter bevordering van de participatie. Vorming is een aparte categorie en valt dus niet onder immateriële ondersteuning. 

Materiële ondersteuning 

Dit is bijvoorbeeld een gemeentelijke uitleendienst voor audiovisueel (spel)materiaal, gaande van licht- of geluidsinstallaties zoals DJ-sets of walkietalkies, beamers, projectieschermen, videocamera's en dvd-spelers. Dit materiaal kan de gemeente aan verenigingen gratis of tegen een vergoeding voor een bepaalde duur uitlenen. 

Materiële ondersteuning betreft ook kampondersteuning. Kampen stimuleren een open houding zonder vooroordelen. Ze bevorderen het groepsgevoel in een veilige omgeving. Voor de organisatie van zo'n kamp kan de gemeente dan materiaal en levensmiddelen aanreiken. Ook logistieke begeleiding om de infrastructuur tijdelijk mee in te kleden valt onder materiële ondersteuning. Het gaat dan bijvoorbeeld om tafels en stoelen, dranghekken of podiumelementen. Daarbij hoort technisch materiaal zoals hellingen voor rolstoelgebruikers, of ringleidingen zodat ook slechthorenden met een hoortoestel aan de georganiseerde activiteiten kunnen participeren. 

Infrastructuur 

De gemeente kan aan verenigingen gratis of tegen een voordelig tarief lokalen, terreinen of zalen ter beschikking stellen waar vrijetijdsactiviteiten kunnen doorgaan. 

Verenigingsondersteuner 

Dit is iemand die vanuit de gemeente wordt aangesteld om voltijds of deeltijds directe ondersteuning of begeleiding aan verenigingen te bieden. De verenigingsondersteuner kan op verschillende vlakken in de sector worden ingezet, zowel inhoudelijk, als maatschappelijk of organisatorisch. 

Vorming 

Dit is de organisatie van een specifieke sessie voor de ontwikkeling van een opdrachtgerelateerde competentie. Dat is het geheel van kennis, vaardigheden en attitudes die bijdragen aan de realisatie van een rol of functie: gaande van marketing, promotie, pr, bestuurlijke, administratieve of sectortechnische aspecten. Hiervoor telt specifiek pedagogische vorming of een sectorbrede vzw-vorming ook mee.  

Op financieel niveau kan de gemeente op drie manieren steun toekennen aan cultuur- en jeugdverenigingen. Met een convenant: dat is een meerjarige overeenkomst tussen de gemeente en de organisatie in kwestie om diens werking te ondersteunen. In een convenant worden specifieke doelstellingen bepaald. Financiële steun kan ook met twee verschillende subsidiereglementen. Enerzijds bestaan er subsidies voor de projectmatige ondersteuning. Dat kan bijvoorbeeld voor de subsidiëring van infrastructuur of van een initiatief dat zowel in opzet of doelstelling, als zowel in tijd is afgebakend. Projectmatige ondersteuning is er doorgaans in functie van een investering. Anderzijds bestaan er subsidies voor de structurele ondersteuning. Dat kan bijvoorbeeld voor de meerjarige financiering van de personeels- en werkingskosten van de organisatie in kwestie. Structurele subsidies hebben een continu en permanent karakter in functie van kwaliteit. De lokale vrijetijdsmonitor splitst de financiële ondersteuning van het jeugdwerk verder uit. 

Daarnaast kent de jeugd(werk)sector nog enkele andere specifieke ondersteuningsvormen: 

Kampsubsidie 

Dit gaat om subsidies die specifiek bedoeld zijn om jeugdverenigingen en speelpleinwerkingen te ondersteunen bij de organisatie van hun kamp. Kampen stimuleren een open houding zonder vooroordelen aan te nemen en bevorderen in een veilige omgeving het groepsgevoel. Het leert kinderen en jongeren te durven zichzelf en dapper te zijn, en om respect te hebben voor elkaar en de natuur. Voor de organisatie van een kamp kan de gemeente tegemoetkomen aan financiering van materiaal en levensmiddelen.   

Korting op retributies 

Een retributie is een billijke vergoeding voor een prestatie of een dienst door de gemeente geleverd in het individueel belang of voordeel van degene die er vrijwillig van gebruikt maakt. Als deze niet ten behoeve van een individu geleverd wordt, wordt de retributie als een belasting beschouwd. Voorbeelden van retributies zijn voor het containerpark; voor materialen ten behoeve van de ondersteuning voor thuiscomposteren; of voor het parkeren op de openbare weg. In bepaalde gevallen geeft de gemeente korting op dergelijke retributies.   

Subsidies in het kader van jeugdinfrastructuur 

Dit gaat om bijvoorbeeld de via aanvraag verrichte terugbetaling van het bouwen, verbouwen of herstellen van jeugdlokalen van lokale jeugdorganisaties. Het betreft zowel volledige nieuwbouw; als het aanpassen, moderniseren of geschikt maken van bestaande gebouwen voor jeugdinfrastructuur. Subsidies kunnen in deze ook worden verleend voor herstellings- of verbeteringswerken, zoals de aanpassing van de technische of sanitaire uitrusting van een gebouw.    

Subsidies voor kadervorming 

Een gemeente kan initiatieven uitlokken of aanjagen door bijvoorbeeld een kader te creëren, zoals bijvoorbeeld het creëren van een burgerbegroting, waarbij inwoners uit de gemeente mee kunnen beslissen over een deel van het budget. Kadervorming bestaat ook uit immateriële ondersteuning zoals inhoudelijke of juridische dienstverlening; of bemiddeling.   

Subsidies voor projecten om de participatie van bijzondere doelgroepen te verhogen 

Tot een kansengroep of bijzondere doelgroep behoren personen die vanwege een of meer gemeenschappelijke persoons- of situationele kenmerken feitelijk ongelijke kansen hebben op het vlak van participatie en voor wie bijgevolg een specifiek beleid noodzakelijk is.    

Subsidies voor structurele extra inspanningen om kansarmen te laten participeren 

Kansarme personen hebben vanwege een of meer gemeenschappelijke persoons- of situationele kenmerken feitelijk ongelijke kansen op het vlak van participatie. Een mogelijk structurele extra inspanning is de financiële ondersteuning aan individuele jongeren als tegemoetkoming in het inschrijvingsgeld voor een vorming. Onder vorming wordt een specifieke sessie verstaan die georganiseerd wordt om een competentie te ontwikkelen die ingezet kan worden bij bijvoorbeeld vrijwilligerswerk.   

Subsidies voor structurele extra inspanningen om kinderen en jongeren met een beperking te laten participeren  

Een beperking is een participatieprobleem, ontstaan in de interactie of in het samenspel tussen enerzijds de functiestoornissen en persoonlijke kenmerken van een individu en anderzijds externe factoren, activiteiten en de omgeving. Een mogelijk initiatief om participatie van deze doelgroep te bevorderen is de kansenpas. Dat is een kortingskaart die wordt uitgereikt aan bepaalde doelgroepen zodat ze kunnen deelnemen aan cultuur-, sport- en vrijetijdsactiviteiten. Het betreft tevens extra inspanningen die de gemeente verricht om een structurele samenwerking aan te gaan tussen de zorg-, onderwijs- en vrijetijdsinstellingen om het algemeen en specifiek vrijetijdsaanbod met elkaar te kunnen verbinden.   

Voor sportverenigingen zien deze specifieke ondersteuningsvormen er lichtjes anders uit. Er bestaan tevens twee verschillende subsidiereglementen voor sportverenigingen: voor de algemene werking in functie van de kwaliteit; en voor de infrastructuur in functie van een investering. De gemeente kan sportverenigingen ook zonder een subsidiereglement ondersteunen, maar bijvoorbeeld met een projectmatige financiële ondersteuningsvorm die er niet noodzakelijk is in functie van een investering. 

Bron

Registratietool lokale vrijetijdsmonitor

Leveringsperiode

2022 over werkjaar 2021 

Vergelijkbaar in tijd

Referentiejaren 2017 en 2021

Originele vraagstelling

Welke instrumenten zet de gemeente in om cultuur-, jeugd- en sportverenigingen te ondersteunen? Voor cultuur gaat het om verenigingen voor sociaal-cultureel (volwassenen)werk, amateurkunsten of erfgoed. Voor jeugd gaat het om verenigingen binnen het (open) jeugdwerk die groepsgerichte sociaal-culturele initiatieven voor kinderen en jongeren organiseren. Voor sport gaat het om clubs of verenigingen die sport aanbieden. U telt de ondersteuning mee die op lokaal en Vlaams niveau zowel aan erkende als aan niet-erkende verenigingen gegeven wordt.

Hoe en aan wie binnen de vrijetijdsectoren biedt de gemeente ondersteuning? Voor cultuur gaat het om verenigingen voor sociaal-cultureel (volwassenen)werk, amateurkunsten of erfgoed. Voor jeugd gaat het om verenigingen binnen het (open) jeugdwerk die groepsgerichte sociaal-culturele initiatieven voor kinderen en jongeren organiseren. Voor sport gaat het om clubs of verenigingen die sport aanbieden. U telt de ondersteuningsvorm mee die op lokaal en Vlaams niveau zowel aan erkende als aan niet-erkende verenigingen gegeven wordt. Naast deze organisaties telt u indien mogelijk ook bedrijven, burgerinitiatieven, organisaties voor kansengroepen, en scholen mee.

Hoe voorziet de gemeente in financiële ondersteuning aan cultuurverenigingen? Klik op Kies waarden om de manier van ondersteuning te kunnen selecteren die van toepassing is. Meerdere antwoorden zijn mogelijk, tenzij u Niet van toepassing selecteert.

Hoe voorziet de gemeente in financiële ondersteuning aan sportverenigingen? Klik op Kies waarden om de manier van ondersteuning te kunnen selecteren die van toepassing is. Meerdere antwoorden zijn mogelijk, tenzij u Niet van toepassing selecteert.

Hoe voorziet de gemeente in financiële ondersteuning aan jeugd(werk)verenigingen? Klik op Kies waarden om de manier van ondersteuning te kunnen selecteren die van toepassing is. Meerdere antwoorden zijn mogelijk, tenzij u Niet van toepassing selecteert.

Welke verenigingen subsidieert de gemeente met een convenant of beheersovereenkomst? Klik op Kies waarden om de vereniging te kunnen selecteren die van toepassing is. Meerdere antwoorden zijn mogelijk, tenzij u Niet van toepassing selecteert.

Welke verenigingen subsidieert de gemeente met financiële ondersteuning? Klik op Kies waarden om de vereniging te kunnen selecteren die van toepassing is. Meerdere antwoorden zijn mogelijk, tenzij u Niet van toepassing selecteert.

De lokale vrijetijdsmonitor somt de volgende verenigingen op:

Amateurkunstenverenigingen

Amateurkunst is een kunstvorm in een sociaal-cultureel kader: iedere burger krijgt de kans om zich via kunstbeoefening en -beleving te ontplooien of om zijn of haar potentiële creatieve capaciteiten te ontwikkelen. Heel wat mensen gaan in hun vrije tijd immers creatief aan de slag. Ze spelen in een toneelgezelschap, schilderen, fotograferen, schrijven of zingen in een koor. Die kunstenaars en gezelschappen kunnen voor ondersteuning bij verscheidene amateurkunstenorganisaties terecht.   

De amateurkunsten werken op vrijwillige basis en hebben geen beroepsmatige doeleinden.  

Amateurkunstenverenigingen voor kinderen en jongeren

Verenigingen in een sociaal-cultureel kader waarbij specifiek kinderen en jongeren de kans krijgen om zich via kunstbeoefening en -beleving te ontplooien of om hun potentiële creatieve capaciteiten te ontwikkelen. Ook heel wat kinderen en jongeren gaan in hun vrije tijd  creatief aan de slag. Ze spelen in een toneelgezelschap, schilderen, fotograferen, schrijven of zingen in een koor. Die jonge kunstenaars en gezelschappen kunnen voor ondersteuning bij verscheidene amateurkunstenorganisaties terecht.   

De amateurkunsten werken op vrijwillige basis en hebben geen beroepsmatige doeleinden.  

Bedrijven

Publieke of private ondernemingen binnen de sectoren die de lokale bedrijvigheid versterken. 

Buitenschoolse opvang

Het gaat om een formele opvang voor en na schooltijd, op woensdagnamiddag, op schoolvrije schooldagen of tijdens een of meer vakantieperiodes. Buitenschoolse opvang kan uitgebreide opvang aanbieden: middag- en namiddagopvang, vóór 7 uur, na 18 uur, tijdens het weekend, occasioneel of dringend, opvang voor zieke kinderen thuis en inclusieve opvang voor kinderen met een handicap of specifieke zorgbehoefte. 

Burgerinitiatieven

Dit gaat om initiatieven die door een burger of groep van burgers worden genomen om een probleem, thema of voorstel op de politieke agenda te plaatsen. Het doel is om een oplossing of antwoord vanuit de gemeente te genereren. Een gemeente staat voor burgerinitiatieven open als het deze ondersteunt, faciliteert of financiert.   

Erfgoedverenigingen

Het gaat om verenigingen waarvan de leden werken rond familie-, heem-, volks-, taalkunde of dialectologie, lokale, stads- of regionale geschiedenis, streekgastronomie en streekproducten; waarvan de leden zich inzetten voor carnaval en straatfeesten, historische (reuzen)stoeten en processies, kunstambachten- en volkskunsten, erfgoedtoerisme of gidsenkringen, erfgoedparticipatie en -educatie; waarvan de leden zich engageren voor de gebruiken rond traditionele sporten en schutterijen; verenigingen voor technisch, industrieel en wetenschappelijk erfgoed; verenigingen van verzamelaars of vrienden van een erfgoedinstelling; en verenigingen voor monumenten en landschappen.

Jeugd(werk)verenigingen met als doel het organiseren van fuiven, concerten of (muziek)festivals

Op een fuif, concert of (muziek)festival kunnen jongeren zich op muziek uitleven en elkaar in een gemoedelijke sfeer ontmoeten. Jeugdverenigingen die fuiven, concerten of (muziek)festivals organiseren geven jongeren de kans om organisatorische vaardigheden aan te leren, zoals bepaalde reglementeringen handhaven en  overeenkomsten sluiten. Daarnaast hebben de initiatieven ook een financiële waarde. Ze zijn vaak een aangewezen bron van inkomsten voor de vereniging in kwestie.

Jeugd(werk)verenigingen voor kansengroepen

Een kansengroep is een geheel van personen die vanwege één of meerdere gemeenschappelijke persoons- of situationele kenmerken feitelijk ongelijke kansen krijgt.

Jeugd(werk)verenigingen voor kinderen en jongeren met een handicap

Het gaat om een doelgroepspecifieke jeugdwerking voor kinderen en jongeren met een beperking of specifieke zorgbehoefte. De ouders van die kinderen en jongeren vragen activiteiten op maat, waarbij de focus ligt op het kind of de jongere en niet op de beperking. 

Jeugd(werk)verenigingen voor kortgeschoolde jongeren

Het gaat om een jeugdwerking die activiteiten en vorming opzet voor werkende en werkloze jongeren. Initiatieven voor kortgeschoolde jongeren bieden begeleiding aan jongeren die de school zonder diploma hebben verlaten. Het zijn initiatieven die actief blijven inzetten op een groep ongekwalificeerde uitstromers door bijvoorbeeld de link te versterken tussen onderwijs en werk. Voorbeelden zijn: campusacties waar informatie wordt gegeven aan laatstejaarsstudenten over VDAB en de overgang naar de arbeidsmarkt. 

Jeugd(werk)verenigingen voor maatschappelijk kwetsbare jeugd

Maatschappelijk kwetsbaar is een term die gebruikt wordt om een toestand aan te duiden van een bevolkingsgroep waarvan de kwetsbaarheid in de samenleving volgens een aantal jeugdspecifieke kansarmoede-indicatoren wordt bepaald, zoals een handicap, migratieachtergrond, lage scholing, werkloosheid, of in dit geval ook kinderen en jongeren in armoede of in bijzondere jeugdhulp.

Jeugdateliers

Het gaat om een plek waar kinderen tussen zes en vijftien jaar terecht kunnen om er in groep te knutselen, timmeren, schilderen, dansen, toneelspelen, boetseren, filmen, koken en nog zoveel meer. Daarbij wordt vooral belang gehecht aan het creatieve ontwikkelingsproces. 

Jeugdhuizen of -clubs

Jeugdhuizen en –clubs zijn ontmoetingsplaatsen voor jongeren en behoren tot het open jeugdwerk. Ze hebben een werking die voor en door jongeren in de vrije tijd georganiseerd wordt. Het open jeugdwerk organiseert activiteiten rond bepaalde thema’s die de eigenheid van jongeren weerspiegelen. Daardoor hebben de jeugdhuizen of de -clubs het potentieel om uit te groeien tot plekken waar jongeren kunnen proeven van ondernemerschap. 

Jeugdmuziekateliers (JMA)

Het gaat om een plek waar kinderen en jongeren op een pedagogisch losse manier individueel of in groep vocaal of instrumentaal kunnen musiceren. In jeugdmuziekateliers (JMA) gebeurt de muzikale vorming via een ervarings- en handelingsgericht proces, waarbij elke poging tot muzikale expressie wordt aangemoedigd. Een JMA is een atelier waarin men zich kan voorstellen. Dat kan in een jaarconcert, een opendeurdag of een ander toonmoment. JMA’s zijn verschillen van de gemeentelijke muziekacademies in het deeltijds kunstonderwijs (DKO). Beide hebben verschillende belangen. Zo hebben JMA’s een autonome structuur en een eigen bestuursvorm, en ligt de nadruk er eerder op het ontdekken van muziekvormen. 

Kinderboerderijen

Het gaat om een boerderij die meer dan andere boerderijen voorzien is om kinderen te ontvangen. Kinderboerderijen hebben bijvoorbeeld speciale doe-paden, een knuffelweide met kleine boerderijdieren of kijkgaten in de stallen op ooghoogte van de kinderen. Sommige kinderboerderijen hebben kippen, konijnen, cavia’s, en geitjes, terwijl andere ook nog grotere dieren hebben, zoals ezels, koeien, paarden of pony’s. Ook bezoekers ouder dan twaalf jaar krijgen er door een ervaren of opgeleide medewerker tips over hoe ze met de dieren op een boerderij moeten omgaan. Kinderboerderijen organiseren ook regelmatig activiteiten waarmee ze kinderen actief willen betrekken bij het leven op een boerderij. 

Kleuteropvang met kwaliteitslabel

Het gaat om opvanginitiatieven voor kleuters  waaraan het agentschap Opgroeien van de Vlaamse overheid een kwaliteitslabel heeft toegekend. Kinderen op kleuterleeftijd hebben een grotere behoefte aan een veilig nest en aan zorg en begeleiding dan kinderen in het lager en secundair onderwijs. Het agentschap Opgroeien ziet daarom toe op de kwaliteitsvoorwaarden van de opvang. Het kwaliteitslabel is niet rechtstreeks gekoppeld aan een subsidiëring. Het decreet Buitenschoolse Opvang en Activiteiten (BOA) bepaalt echter wel dat de lokale besturen bij voorkeur een deel van hun BOA-subsidie besteden aan het aanbod van kleuteropvang met een kwaliteitslabel. 

Levensbeschouwelijke verenigingen

Het gaat om initiatieven specifiek rond existentiële levensbeschouwelijke thema’s werken met kinderen en jongeren. Thema’s waarover kan worden gereflecteerd zijn: het ontstaan van de wereld, geloofs- of spirituele beleving, lijden, passie, angst, familie of identiteit. Die thema’s groeien doorgaans uit intrinsieke levensvragen en kaderen dus in overkoepelende thema’s zoals religie, humanisme of vrijzinnigheid.

Lokaal erkende jeugdbewegingen

Het gaat om jeugdwerkorganisaties met relatief zelfstandig functionerende groepen die op lokaal niveau actief zijn met een vaste groep leden. De leden komen regelmatig samen, ook buiten de schoolvakanties.

Scholen

Dit gaat om  kleuterscholen, lager -, secundair -, hoger - en postsecundair niet-hoger onderwijs. 

Sociaal-cultureel (volwassenen)werk

Een sociaal-culturele vereniging is een netwerk van afdelingen of groepen, die gericht is op zingeving en emancipatie van haar leden en deelnemers met oog voor persoonlijke en maatschappelijke ontplooiing. Sociaal-culturele verenigingen hebben verscheidene functies: gemeenschapsvormende, culturele, educatieve of maatschappelijke activeringsfuncties.   

Speel-o-theken

Het gaat om een uitleendienst van speelgoed. Speel-o-theken (ook wel: speelotheken, spelotheken of ludotheken) stimuleren het sociale contact onder de leden en hebben een positieve invloed op de ontwikkeling van kinderen en volwassenen. Daarnaast verlenen ze info en advies. Het gaat om diensten die deel uitmaken van een groter gemeentelijk initiatief zoals een bibliotheek, de dienst Opvang- of Onthaalgezinnen, Huis van het Kind of het OCMW. 

Speelpleinwerkingen

In de schoolvakanties organiseren speelpleinwerkingen speelactiviteiten op een vaste plek. Deze werkingen staan open voorkinderen tot en met vijftien jaar. Met hun activiteiten willen ze de algemene en integrale ontwikkeling van de deelnemers bevorderen. Gemeenten kunnen de organisatie van een speelpleinwerking telkens op een andere manier invullen, maar het hoofddoel blijft spelen binnen een gestructureerd aanbod. 

Sportclubs- of verenigingen

Een sportclub of -vereniging is een groep mensen die zich structureel en duurzaam organiseren om sport te beoefenen. De sportclub of vereniging is aangesloten bij een erkende Vlaamse sportfederatie. 

Studentenverenigingen

Het gaat om verenigingen die het contact tussen medestudenten bevorderen via bijvoorbeeld lezingen, workshops, uitstappen of tentoonstellingen. Sommige studentenverenigingen werken volgens een principe of inhoudelijk thema. Hun voornaamste doel blijft echter sociale activiteiten organiseren. Daardoor kunnen ook zeker sport- of cultuuractiviteiten op de agenda staan.

Thematische jeugd(werk)verenigingen

Het gaat om verenigingen voor kinderen en jongeren die samen rond specifieke thema’s werken, gaande van natuur en milieu tot samenleving. Er zijn socio-culturele verenigingen voor cultuurcreatie en -spreiding, verenigingen voor jeugdexpressie en creatief communiceren, verenigingen voor begeleide uitstappen, cultuureducatieve jeugdverenigingen, sportverenigingen, enzovoort.

Vakantiewerkingen

Het gaat om een verzamelbegrip voor gemeentelijke activiteiten tijdens de schoolvakanties die breder gaan dan speelpleinwerking. Toch is een vakantiewerking net zo divers. Vakantiewerkingen willen voornamelijk dat kinderen zich op georganiseerde vakantiemomenten kunnen amuseren in het kader van jeugdwerk, niet in het kader van kinderopvang. De begeleiders of animatoren zijn over het algemeen jonge vrijwilligers of jobstudenten. Zij organiseren en begeleiden amusante (sport-)activiteiten, creatieve workshops, spelletjes en uitstappen. Tot vakantiewerkingen behoren ook de vaak thematische vakantiekampen met overnachting op een leuke locatie. 

WMKJ's

Het gaat om een werking voor maatschappelijk kwetsbare jongeren. Ze wil de niet-georganiseerde jeugd via groepsgerichte vrijetijdsinvulling bij de jeugdbeweging betrekken.. Een werking met kansarme jongeren (WMKJ) richt zicht voornamelijk op jongeren die in armoede leven, weinig onderwijs hebben genoten of tot een etnisch-culturele minderheid behoren. WMKJ’s bereiken vaak jongeren die nog niet eerder de weg naar het jeugdwerk vonden. 

Zelforganisaties (allochtone) jongeren

Het gaat om organisaties door en voor jongeren die tot dezelfde etnische of nationale groep behoren. Omdat er geen vrijetijdsaanbod is  of om andere jongeren te ondersteunen in hun ontwikkeling, zorgen (jong)volwassenen vrijwillig voor een lokaal vrijetijdsaanbod. Sommige van die zelforganisaties spitsen zich toe op jongeren met een migratieachtergrond: ze helpen hen bijvoorbeeld om het goed te doen op school, om een positieve identiteit uit te bouwen, om verantwoordelijkheid op te nemen of om een job te vinden.

Opmerkingen

Het overzicht van ondersteuningsvormen is niet exhaustief, net zomin als dat van de verenigingen. De lokale vrijetijdsmonitor somt enkel de meest voorkomende ondersteuningsvormen en verenigingen op om zo een vergelijking op basis van data mogelijk te kunnen maken. 

87% van alle steden en gemeenten in Vlaanderen registreerde data over het werkjaar 2021 in de registratietool van de lokale vrijetijdsmonitor. Dat zijn 262 vrijetijdsdiensten – op een totaal van 300 lokale besturen – die gegevens hebben ingevoerd. 81% van die vrijetijdsdiensten vulde in 2022 specifiek de vragen in over ondersteuning. In 2018 was dat 94% van 232 vrijetijdsdiensten.  

Ontdek hier welke steden en gemeenten aan de eigen bevraging van de lokale vrijetijdsmonitor hebben deelgenomen, evenals het percentage geregistreerde velden van de deelnemende gemeenten.   

Omwille van corona is het jaar 2021 geen weerspiegeling van een normaal werkjaar.