Aantal activiteiten van de bibliotheken in Vlaanderen

April 2023

Definitie

Het dashboard toont het aantal activiteiten van de bibliotheken in de gemeente in verhouding tot een vergelijkingsgroep.

Het totale aantal activiteiten dat de bib in het afgelopen werkjaar organiseerde. Dat zijn zowel publieksactiviteiten als activiteiten voor een beperkte groep. De bib kan die volledig zelfstandig of in samenwerking met anderen organiseren. Een samenwerking houdt echter wel in dat de bib inhoudelijk en/of financieel participeert.

De lokale vrijetijdsmonitor somt de volgende activiteiten op:
 

• Auteurslezing
  Een auteur of illustrator komt in een auteurslezing praten over of voorlezen uit eigen werk.
   
• Bibliotheekintroductie en –instructie
  Tijdens de bibliotheekintroducties en –instructies maken de deelnemers kennis met de werking van de bibliotheek, bijvoorbeeld door een rondleiding of door  de praktische werking ervan  te overlopen.
   
• Club- of kringbijeenkomst
  Lees-, luister-, filmbesprekingsclubs en –kringen kunnen zowel door de bib zelf als door derden georganiseerd worden, maar dan met ondersteuning van de bib.
   
• Concert- of muziekvoorstelling
  Een publieke muziekuitvoering, waaronder allerhande live muziekvoorstellingen in verschillende genres: bijvoorbeeld amusementsmuziek, dance, folk en wereldmuziek, hiphop, R&B en rap, jazz en blues, klassieke muziek, pop en rock
   
• Filmvoorstelling
  De vertoning van een (kort)film in een bepaalde vorm, zoals een animatie- of kinderfilm, een documentaire, reportage of filmmusical. Het kan ook gaan om een film met een specifieke inhoud of in een bepaald thema, zoals een historische film of een prent in het genre drama, komedie, sciencefiction, thriller, horror, actie of avontuur.
   
• Theatervoorstelling
  De vertoning van circus, figuren- en poppentheater of kamishibai, humor en comedy, mime of bewegingstheater. Het kan ook gaan om een musical, opera of operette,  tekst- en muziektheater, of een combinatie daarvan.
   
• Debat
  Een reeks discussies tussen sprekers onderling of met het publiek over een bepaald thema.
   
• Informatiesessie of lezing
  Een thematische voordracht of  interview voor een publiek, ook wel bekend als community information. Tijdens informatiesessies en algemene lezingen wordt informatie gegeven over gemeentelijke aangelegenheden (bijvoorbeeld duiding over de heraanleg van een plein) of over andere thema’s, zoals opvoeding.
   
• Loopbaanstimulerende activiteit
  Met deze activiteit wil een organisatie deelnemers aanzetten om te evolueren in hun loopbaan, bijvoorbeeld met een workshop solliciteren.
   
• Taalcursus
  Dit type cursus heeft als doel de deelnemers een taal aan te leren.
   
• Taalstimulerende activiteit
  Met een taalstimulerende activiteit wil de organisatie haar deelnemers aanzetten om een taal te kunnen beheren buiten een leercontext. Dat gebeurt bijvoorbeeld met conversatietafels.
   
• Tentoonstelling
  Tijdens een tentoonstelling kunnen bezoekers voorwerpen bezichtigen over bijvoorbeeld architectuur, audiovisuele kunst, beeldhouwkunst, decoratieve kunst, design, erfgoed, fotografie, geschiedenis, grafiek, installatiekunst, literatuur, milieu en natuur, mode, samenleving, schilderkunst, wetenschap of meerdere kunstvormen.
   
• Voorlees- of vertelsessie
  Een voorlees- en vertelsessie wordt niet door een auteur maar bijvoorbeeld door een vrijwilliger gehouden.
   
• Workshop of cursus
  Een les of een reeks lessen om bepaalde vaardigheden in een specifiek vakgebied aan te leren. Het gaat bijvoorbeeld om dans, kunsten en erfgoed, muziek, sport, samenleving, gezondheid, zingeving of wetenschap.
   
• Publiekswervende activiteit
  Een activiteit die de bibliotheek organiseert om bezoekers aan te trekken  en zo een nieuw publiek te werven. Dat kan met verwendagen, een boekenverkoop, een week van de bibliotheek, enzovoort.

Een activiteit betekent een of meerdere momenten met eenzelfde doel. Een activiteit met drie leermomenten wordt dus geteld als één activiteit.

Bron

De lokale vrijetijdsmonitor

Formaat aangeleverde data

Registratietool

Leveringsperiode

Van maart tot september 2022 over werkjaar 2021

Vergelijkbaar in tijd

In de lokale vrijetijdsmonitor kunnen de data worden vergeleken voor de referentiejaren 2017 en 2021.
Daarnaast zijn op de website van het Departement Cultuur, Jeugd en Media data over de bibliotheken beschikbaar die van 2006 tot en met 2019 via het uitgedoofde registratiesysteem BIOS3 werden opgevraagd.

Originele vraagstelling

Hoeveel activiteiten organiseert de bib in uw gemeente? Vermeld hier slechts één getal dat het totale aantal activiteiten aangeeft die de bib (mee) organiseert.

Opmerkingen

Het overzicht van activiteiten is niet exhaustief. De lokale vrijetijdsmonitor somt alleen de meest voorkomende activiteiten op om zo een vergelijking op basis van data te kunnen maken.

88% van alle steden en gemeenten in Vlaanderen registreerde data over het werkjaar 2021 in de registratietool van de lokale vrijetijdsmonitor. Dat zijn 263 vrijetijdsdiensten – op een totaal van 300 lokale besturen – die gegevens hebben ingevoerd. 44% van die vrijetijdsdiensten vulde specifiek de vragen in over aanbod en participatie cultuur. In 2018 was dat 53% op een totaal van 232 vrijetijdsdiensten.

Ontdek hier welke steden en gemeenten aan de eigen bevraging van de lokale vrijetijdsmonitor hebben deelgenomen, alsook het percentage geregistreerde velden van de deelnemende gemeenten.

Geeft de grafiek geen data weer, dan kon de stad of de gemeente geen data via de openbare bibliotheek ontvangen. Sommige gemeenten beschikken zelf niet over een bib en sommige bibs maken voor hun bibliotheekvoorziening deel uit van een samenwerkingsverband met andere gemeenten. 

De coronapandemie van 2020 en 2021 heeft veel invloed op de representativiteit van de data over het werkjaar 2021. De bibs kampten met langere sluitingsperioden en met perioden waarin alleen afhalingsdienstverlening mogelijk was. Daardoor vormen de data van 2021 geen exacte weerspiegeling van een openbare bibliotheekwerking van vóór de coronapandemie.

Relevantie

Deze data bieden inzicht in het bereik, de functie en de rol van de openbare bibliotheken in Vlaanderen. Deze data kunnen mogelijk in kwalitatief onderzoek geflankeerd worden met bijvoorbeeld de vrijetijdsactiviteiten, om zo meer zicht te krijgen op hoe openbare bibliotheken hun socio-culturele rol ontwikkelen. 

Een openbare bibliotheek is door de jaren heen zoveel meer geworden dan alleen een uitleenpunt voor digitaal materiaal. Ze is mee moeten evolueren met maatschappelijke evoluties die meer flexibiliteit, visie, inspanningen en middelen vereisten. Deze data kunnen de uitbreiding en de diversifiëring van de activiteiten aantonen die de bib daarrond organiseert.